Եվրոպա լիգայի ռեկորդակիրն ընդդեմ եզրափակիչների վարպետի․ Ռոմա — Սևիլիա խաղին ընդառաջ

Եվրոպա լիգայի 2022-23 թթ․ մրցաշրջանի եզրափակիչը յուրահատուկ ուշադրության է արժանանալու։ Կարելի է ասել, որ միմյանց հետ մրցելու են «եվրոպական եզրափակիչների» գիգանտները։ Իսպանական «Սևիլիայի» և իտալական «Ռոմայի» միջև սպասվող հանդիպումը կկայանա մայիսի 31-ին՝ Հունգարիայի մայրաքաղաք Բուդապեշտում, «Ֆերենց Պուշկաշ» ստադիոնում։

Եվրոպա լիգայի եզրափակիչից առաջ Armsport-ի  անդրադարձը թիմերի գրանցած արդյունքների, ակումբների պատմական նվաճումների և հնարավոր ինտրիգների մասին է։

Ի՞նչ ճանապարհ են անցել թիմերը

«Ռոման» պայքարն սկսել է հենց Եվրոպա լիգայի խմբային փուլից, քանի որ նախորդ մրցաշրջանում նվաճել էր այս ուղեգիրը՝ հաղթելով Կոնֆերենցիաների լիգան։ ԵԼ-ի խմբային փուլում Հռոմը ներկայացնող թիմը զբաղեցրել է 2-րդ տեղը՝ գերազանցելով Ֆինլանդիան ներկայացնող ՀԻԿ-ին և բուլղարական «Լուդոգորեցին»։ Իտալական թիմն առաջին հորիզոնականը զիջել է իսպանական «Բետիսին»՝ թիմից հետ մնալով 6 միավորով։ Հատկանշական է, որ «Ռոման» ԵԼ-ի եզրափակիչում առաջիկա մրցակցից «Սևիլիայի» հարևան «Բետիսին» չի հաղթել խմբային փուլում։ Առաջին խաղն ավարտվել է պարտությամբ՝ 1։2 հաշվով, իսկ պատասխան խաղում գրանցվել է ոչ-ոքի՝ 1։1։

Փլեյ-օֆֆում «Ռոման» հաղթահարել է ՉԼ-ի խմբայից փուլից դուրս մնացած ավստրիական «Զալցբուրգի» արգելքը (1:0 և 2։0)։ 1/8-ում թիմը մրցակիցը եղել է ևս մեկ իսպանական թիմ՝ «Ռեալ Սոսիեդադը», որին «Ռոման» առաջին խաղում հաղթել է 2։0, իսկ պատասխան խաղն ավարտել ոչ-ոքի՝ 0։0։

Քառորդ եզրափակիչում «Ռոման» առաջին խաղում 0։1 հաշվով պարտվել է հոլանդական «Ֆեյենորդին», բայց պատասխան հանդիպմանը կարողացել է առավելության հասնել մրցակցի նկատմամբ լրացուցիչ ժամանակում (4։1)։

Կիսաեզրափակիչում «Ռոման» հաղթահարել է Լևերկուզենի «Բայերի» արգելքը (1:0 և 0։0)։

«Սևիլիան» Չեմպիոնների լիգայի խմբային փուլում «Կոպենհագենի», Դորտմունդի «Բորուսիայի» և «Մանչեսթեր Սիթիի» հետ խմբում զբաղեցնելով 3-րդ տեղը, հայտնվել է Եվրոպա լիգայի փլեյ-օֆֆում։ 1/16 եզրափակիչում իսպանական թիմն առավելության է հասել հոլանդական ՊՍՎ-ի նկատմամբ (3:0 և 0։2)։

1/8 եզրափակիչում «Սևիլիան» հաղթահարեց «Ֆեներբահչեի» արգելքը (2:0 և 1։0)։ Քառորդ եզրափակիչում, երբ թվում էր, որ իսպանական թիմը կզիջի ճանապարհը տիտղոսի գլխավոր հավակնորդ համարվող «Մանչեսթեր Յունայթեդին», «Սևիլիան» զարմացրեց բոլորին։ Նախ առաջին խաղի վերջնամասում գրանցված 2 ինքնագոլերի շնորհիվ թիմը ոչ-ոքի կորզեց, իսկ պատասխան խաղում պարզապես ջախջախեց մրցակցին 3։0 հաշվով։

Կիսաեզրափակիչում անդալուզյան ակումբը 2 անգամ 1։1 հաշվով ոչ-ոքի խաղաց Թուրինի «Յուվենտուսի», իսկ հաղթական գոլը գրանցվեց լրացուցիչ ժամանակում՝ 95-րդ րոպեին։

Արդյոք սա անպարտելիների մրցակցությո՞ւն է

Եթե խոսենք միայն եվրագավաթային մրցաշարերի մասին, ապա այո։ Ընդ որում, այստեղ անպարտելի է համարվում մի կողմի թիմն ու մյուս կողմի մարզիչը։ 

«Սևիլիան» հաղթել է բոլոր 6 եզրափակիչներում, որոնց մասնակցել է Եվրոպա լիգայում։

Առաջին անգամ «Սևիլիան» նվաճել է այս գավաթը, երբ 2005-06 թթ․ մրցաշրջանում Խուանդե Ռամոսի գլխավորած թիմը եզրափակիչում 4։0 հաշվով ջախջախել է անգլիական «Միդլսբրոյին»։ 2-րդ տիտղոսը եղել է հենց հաջորդ տարի՝ ու նորից Խուանդե Ռամոսի գլխավորությամբ։ Եզրափակիչ հանդիպման հիմնական և լրացուցիչ ժամանակն ավարտվել է ոչ-ոքի (2:2) և «Սևիլիան» հաղթել է «Էսպանյոլին» հետխաղային 11 մետրանոց հարվածաշարում։

Առավել թարմ, հայտնի ու նաև աներևակայելի է Ունայ Էմերիի գլխավորությամբ «Սևիլիայի» գրանցած ցուցանիշը։ Իսպանական ակումբը 3 տարի անընդմեջ հաղթել է Եվրոպա լիգան։ Ամեն ինչ սկսվել է 2014 թվականին՝ «Բենֆիկայի» հետ եզրափակիչից, որտեղ «Սևիլիան» առավելության է հասել հետխաղային 11 մետրանոցներով։ Հաջորդ տարի Էմերիի գլխավորած թիմը գոլառատ խաղում 3։2 հաշվով հաղթել է անսպասելիորեն եզրափակիչ հասած ուկրաինական «Դեպրո Դնեպրոպետրովսկին»։

Դե իսկ Եվրոպա լիգայում տիտղոսների հեթ-տրիկը Էմերին և «Սևիլիան» գրանցել է 2015-16 թթ․ մրցաշրջանում՝ եզրափակիչում 3։1 հաշվով հաղթելով Յուրգեն Կլոպի գլխավորած «Լիվերպուլին»։

2019-20 թթ․ մրցաշրջանում «Սևիլիան» Խուլեն Լոպետեգիի գլխավորությամբ ԵԼ-ի եզրափակիչում 3։2 հաշվով հաղթեց Անտոնիի Կոնտեիի գլխավորած «Ինտերին»։

«Ռոման» անպարտելիության կամ հաղթանակների այդպիսի ցուցանիշ չունի։ Ակումբը Եվրոպական չեմպիոնների գավաթի (ներկայիս Չեմպիոնների լիգա) եզրափակիչում խաղացել է մեկ անգամ՝ 1983/84 թթ․ մրցաշրջանում և հետխաղային 11 մետրանոցներով պարտվել է «Լիվերպուլին»։

ՈւԵՖԱ-ի գավաթի (ներկայիս Եվրոպա լիգա) եզրափակիչում ևս «Ռոման» խաղացել է մեկ անգամ՝ 1990/91 թթ․ մրցաշրջանում և նորից պարտություն կրել՝ երկխաղյա դիմակայությունում ընդհանուր 1։2 հաշվով զիջելով «Ինտերին»։

Միայն նախորդ մրցաշրջանում է «Ռոմային» հաջողվել եվրագավաթային տիտղոս նվաճել։ Ակումբը դարձել է Կոնֆերենցիաների լիգայի առաջին խաղարկության հաղթողը։ Եվ դա, առաջին հերթին թիմի գլխավոր մարզիչ Ժոզե Մոուրինյուի շնորհիվ։ «Սևիլիայի» հետ սպասվող դիմակայության անպարտելի հակառակորդը ոչ թե «Ռոման» է, այլ պորտուգալացի մասնագետը։

Ժոզե Մոուրինյուն 2002/03 թթ․ մրցաշրջանում «Պորտուի» հետ նվաճել է Եվրոպա լիգայի գավաթը։ 2003/04 թթ․ մրցաշրջանում «Յուրահատուկի» գլխավորած թիմը դարձել է նաև Չեմպիոնների լիգայի գավաթակիր։

Եվրոպական ակումբային ամենահեղինակավոր մրցաշարի գավաթը Մոուրինյուն նվաճել է նաև «Ինտերի» հետ՝ 2010 թվականին։

2015-16 թթ․ մրցաշրջանում այս մարզիչը ևս մեկ անգամ դարձել է Եվրոպա լիգայի հաղթող՝ այս անգամ արդեն «Մանչեսթեր Յունայթեդի» հետ։

Նախորդ մրցաշրջանում էլ Մոուրինյուն ամբողջացրել է եվրոպական տիտղոսների իր հավաքածուն՝ նվաճելով Կոնֆերենցիաների լիգայի գավաթը։

Իսկ առհասարակ, թե՛ «Սևիլիան», թե՛ Ժոզե Մոուրինյուն պարտվել են եզրափակիչներում։

«Սևիլիան» 2018 թվականին Իսպանիայի գավաթի եզրափակիչում 0։5 հաշվով ջախջախիչ պարտություն է կրել «Բարսելոնայից»։

Նույն մրցաշարի եզրափակիչում պարտվել է նաև Ժոզե Մոուրինյուն՝ 2012/13 թթ․ մրցաշրջանում Մոուրինյուի գլխավորած «Ռեալը» լրացուցիչ ժամանակում 1։2 հաշվով զիջել է «Ատլետիկոյին»։ Մոուրինյուն մեկ անգամ պարտվել է նաև Պորտուգալիայի գավաթի եզրափակիչում՝ նորից լրացուցիչ ժամանակում զիջելով «Բենֆիկային»։

«Սևիլիայի» 3 մարզիչները

«Սևիլիայի» ներկայաիս գլխավոր մարզիչն է 62-ամյա Խոսե Լուիս Մենդիլիբարը, որն այս տարվա մարտին այդ պաշտոնում փոխարինել էր Խորխե Սամպաոլիին, որն էլ իր հերթին, 2022 թվականի հոկտեմբերին փոխարինել էր Խուլեն Լոպետեգիին։

«Սևիլիան» Լա լիգայի այս մրցաշրջանը, մեղմ ասած, ձախողել է։ Զարմանալի չէ՝ հաշվի առնելով, որ թիմում արդեն 3-րդ մարզիչն է աշխատում։ Առաջնության ավարտից 1 տուր առաջ «Սևիլիան» 49 միավորով 11-րդ տեղում է։

«Ռոմայի» կադրային խնդիրները

«Ռոման» եվրագավաթային վերջին երկու մրցաշրջանի ամենաաղքատ թիմն է։ Խոսքը գնում է թե՛ ֆինանսական, թե՛ կադրային առումով։ Ինչպես թիմի գլխավոր մարզիչ Ժոզե Մոուրինյուն է նշել, թիմն ընդամենը 7 մլն եվրո է ծախսել տրանսֆերային շուկայում և հասել եզրափակիչ։

«Ռոման» ամբողջ մրցաշրջանի ընթացքում տառապել է կադրային խնդիրների պատճառով։ 2 մրցաշարում պայքարելը քամել է ֆուտբոլիստներին։ Պարբերաբար վնասվածքներ են ստացել առաջատար Տեմի Աբրահամն ու Պաուլո Դիբալան։ Արգենտինացին հիմա էլ ապաքինվում է վնասվածքից և եզրափակչին մոտենում է ոչ օպտիմալ մարզավիճակով։

Սպասվող հանդիպման մասին

Իսկապես դժվար է ասել, թե որ թիմն է արժանի տիտղոսին։ «Սևիլիային» բախտը ժպտաց ՄՅՈւ-ի հետ առաջին խաղում, երբ րոպեների ընթացքում մանչեսթերյան թիմի պաշտպանները 2 ինքնագոլի հեղինակ դարձան։

«Ռոման» «Բայերի» հետ պատասխան խաղում ընդամենը 1 հարված կատարեց դարպասին ու պաշտպանվում էր ամբողջ հանդիպման ընթացքում։ Ամեն դեպքում սա եզրափակիչ է, և այստեղ գեղեցկությունն ու դիտարժանությունը մղվում է երկրորդ պլան։ Կարևոր է միայն հաղթանակն ու տիտղոսը։

Ինչպես ասել է հենց Ժոզե Մոուրինյուն՝ «եզրափակիչները պետք է ոչ թե խաղալ, այլ հաղթել»։ Որ թիմն էլ հասնի հաջողության՝ արդյունքն օրինաչափ կլինի։

Եվրոպա լիգայի եզրափակիչը կկայանա վաղը՝ մայիսի 31-ին, Հունգարիայի մայրաքաղաք Բուդապեշտում։ «Ֆերենց Պուշկա» ստադիոնում սպասվող հանդիպումը կմեկնարկի Երևանի ժամանակով 23։00-ին։ 

Միհրան Ալեքսանյան