-Քանի՞ տարեկան եմ դառնում,-հարցնում է Ալբերտ Ազարյանը, երբ ներս ենք մտնում նրա ծննդյան նախօրեին հարցազրույցը սկսելու համար։
-29,- միաբերան պատասխանում են ընկերները, որոնք ներկա են մեր զրույցին ու պատմում են, որ տարիներ առաջ, երբ լրանում էր լեգենդար մարզիկի 87-ամյակը, ասաց, որ 27 տարեկան է դառնում, ու հիմա ավանդույթն իրենք են շարունակում։
-29 տարեկան եմ, 29 թվի ծնված․․․սաղ 29 ա։ Վաղվանից եմ լինում հա՜ 29, էսօր հլը 19 եմ,- ծիծաղելով շարունակում է Ազարյանը։
-Իսկ Դուք Ձեզ քանի՞ տարեկան եք զգում,- հարցնում եմ։
— 29 տարեկան։ Միշտ էլ լավ եմ զգացել։ Տարբերություն չկա 29, թե 92։ Դեռ լավ եմ զգում, վատ չեմ։
Ալբերտ Ազարյանին շատ տարիներ առաջ մարմնամարզությամբ զբաղվել առաջարկել է մարզիչ Սիմոն Ղարագյոզյանը՝ տեսնելով նրա թեթև, բայց մկանուտ կառուցվածքը։ Իսկ մինչ այդ դեռ ապագա մարզիկը Կիրովականում դարբնի աշակերտ էր․
«Ֆիզիկապես շատ ուժեղ եմ եղել։ Ու երբ ինձ ասում էին, որտեղից քեզ այդ մկանները, որ կարողանում ես խաչերը պահել, ես էլ ասում էի՝ գնացեք դարբնի աշակերտ եղեք 4 տարի ու ձեր մկանները կզարգանան։ Իմ մկանները երևի հենց դրանից են եղել»,-պատմում է լեգենդար մարզիկը։
Թեք խաչերի պատմությունը գնում-հասնում է 1953 թվական, Լենինգրադ․ Խորհրդային Միության առաջնության ժամանակ, երբ Հայաստանի թիմը մասնակցում էր օղակներով վարժություններին, մարզիչ Սիմոն Ղարագյոզյանը նկատում է, որ մրցավարները խտրականություն են դնում ու քիչ միավորներ տալիս հայ մարզիկներին: Նրանք էլ պատճառաբանում են, թե խաչերը պիտի պահել 3 վայրկյան, իսկ հայերն այդքան չեն կարողանում:
Այնուհետև, Ազարյանը բարձրանում է օղակներին ու սկսվում է հայտնի պատմությունը։
«Ամենակարևոր դրվագն այստեղ այն է, որ Հրանտ Շահինյանի արած խաչը չէին համարել, որ 3 վայրկյան պահել է, դրա համար էլ ես բարկացա»,-բացատրում է Ալբերտ Ազարյանն ու ասում, որ այդ պահին իր համար նշանակություն չուներ անգամ այն հանգամանքը, որ այն, ինչ պատրաստվում է անել կանոնների խախտում է ու կարող է վտանգի տակ դնել մրցաշարին իր հետագա մասնակցությունը:
Ասում է. «Ինձ պետք էր, որ իմանան՝ ես կարող եմ հարցնել «Хватит держать?»: Թեքվում եմ այս կողմ, մրցավարին այդ հարցն եմ տալիս, այս մեկն ասում է․ «Хватит», թեքվում եմ մյուսին՝ «Хватит держать»? Սա էլ. «Хватит»: Ու էլի գալիս եմ ուղիղ դիրքին»:
Գործընկերների՝ որակազրկման կոչերին հակադարձում է գլխավոր մրցավարը՝ նկատելով, որ հայ մարզիկը նոր տարր է մտցրել մարմնամարզության մեջ, որը հետագայում հենց նրա անունով էլ կոչվում է՝ «Ազարյանական խաչ»:
Այդ խաչը ոչ մեկ էլ չէր կարողանում անել տարիներ շարունակ։ Օղակների արքան ես եմ (ծիծաղում է՝ հեղ.):
Օլիմպիական խաղերի եռակի, աշխարհի քառակի, Եվրոպայի կրկնակի ու ԽՍՀՄ 11-ակի չեմպիոնն ասում է, որ միշտ մարզվել է առողջության համար ու կարիերայի սկզբում իր մտքով էլ չի անցել, որ ապագայում նման փառահեղ նվաճումների է հասնելու:
Իսկ փառահեղ նվաճումների հետևում աշխատանքն է:
«Ինձ մոտ այնպես չի եղել, որ մտածեմ պիտի դառնամ աշխարհի չեմպիոն կամ ինչպես անեմ, որ դառնամ աշխարհի չեմպիոն։ Ես մարզվել եմ, ու հաջողությունները կամաց-կամաց եկել են․ դարձել եմ Օլիմպիական եռակի չեմպիոն»,- անկեղծանում է Ազարյանը, որն իր կյանքի ամենամեծ նվաճումը համարում է հենց Օլիմպիական չեմպիոն դառնալը:
Մեծ մարզիկն ասում է, որ ինքն, օրինակ, միանգամից ուզում էր ցույց տալ, որ Հրանտ Շահինյանի արած վարժություններն իր համար հեշտ բաներ են: Ասում է, որ, ընդհանրապես, մարզիկի համար ամենակարևորն այն է, որ բնավորություն ունենա ու միշտ մտածի՝ այլ հաջողությունների էլ պիտի հասնի.
«Եթե մարզիկը ավելորդ հանգստություն զգալու բնավորություն ունենա, հաջողության չի հասնի»։
Ազարյանը հիմա էլ շաբաթը 5 օր մարզվում է. առավոտյան գալիս է աշխատանքի ու ընթացքում մոտ մեկ ժամ անցկացնում դահլիճում՝ և՛ մարզվում է, և՛ հետևում մարզվող երեխաներին:
Ազարյանների ընտանիքն իսկական մարզական ընտանիք է. կինը՝ Ելիզավետան, որին հանդիպել է տեխնիկումում սովորելու տարիներին, նույնպես մարմնամարզիկ է՝ Հայաստանի չեմպիոն: Որդին՝ Էդուարդ Ազարյանը, Օլիմպիական չեմպիոն է (Մոսկվա, 1980). հիմա նա ԱՄՆ-ում է ու մարմնամարզության դպրոց ունի: Մյուս երեխաները, սակայն, սպորտի ուղին չեն բռնել:
92-ամյա լեգենդար մարզիկն ասում է.
Երևի թե իմ հաջողություններն են ինձ երիտասարդ պահել։
Հիմա կիսատ թողած գործեր չունի, միայն մտածում է առողջ մնալու մասին ու երիտասարդներին ևս խորհուրդ տալիս զբաղվել մարմնամարզությամբ ու առողջ մնալ:
Ստելլա Բաբլոյան