Ֆրանսիական L’Equipe-ը շաբաթներ առաջ հրապարակեց թենիսում ամենաազդեցիկ 10 մարդկանց ցանկը։ Ցուցակը գլխավորում էր Ռոջեր Ֆեդերերը։ Այս չորեքշաբթի շվեյցարացին ապացուցեց, որ ֆրանսիական ամսագիրը չէր սխալվել։ Ֆեդերերն առանց կասկածի ամենաազդեցիկ մարդն է թենիսի աշխարհում։
Twitter-ում արված մի գրառումով Ռոջերը «փոթորկեց» թենիսային մոլորակը։
«Հետաքրքիր է՝ միայն ե՞ս եմ մտածում, որ եկել է տղամարդկանց և կանանց թենիսի միավորման ու միասին գործելու ժամանակը: Ես չեմ խոսում կորտում միմյանց հետ մրցումների մասին, այլ խոսում եմ երկու կառավարող մարմինների միացման մասին»։
Ֆեդերերի հայտարարությանը արձագանքեցին բազմաթիվ խաղացողներ, մարզիչներ, լրագրողներ։ Չուշացավ Նադալի թվիթը․
«Ռոջե՛ր, ինչպես դու գիտես մեր խոսակցություններից, ես ամբողջությամբ համաձայն եմ, որ լավ կլիներ այս համաշխարհային ճգնաժամից դուրս գալ կանանց ու տղամարդկանց թենիսի միավորումով՝ որպես մեկ կազմակերպություն»,-գրեց Ռաֆան։
Ահա այսպես, մոլորակի երկու գլխավոր թենիսիստները համաձայն են։ Նշանակում է այս ծրագիրը պետք է կյանքի կոչել։ Բայց ամեն ինչ այդքան հեշտ ու հարթ չէ, ինչպես երևում է։
Կանանց թենիսի ամենաազդեցիկ դեմքը՝ Սերենա Ուիլյամսը ևս շատ արագ արձագանքեց շրջանառվող թեմային։ Ամերիկուհին գրեց, որ նման հարց քննարկվում է ու դեռ պետք չէր դա հանրայնացնել։ Ճիշտ է՝ շատ արագ Սերենան հեռացրեց իր թվիթը։
Ի՞նչ է այս ամենը նշանակում
Թենիսում գործում են երկու առանձին կառույցներ տղամարդկանց և կանանց թենիսի համար։ ATP-ին իրականացնում է տղամարդկանց տուրը, WTA-ը՝ կանանց։ Ազդեցության առումով ATP-ն միանշանակորեն գերազանցում է WTA-ին։ Տղամարդկանց թենիսը կոմերցիոն տեսանկյունից գերազանցում է կանանց խաղին։ ATP-ում ավելի շատ են մրցումային գումարները, հովանավորները, հանդիսականներն ու այսպես շարունակ։ Մինչդեռ կանանց տուրը մեծապես տարբերվում է տղամարդկանց տուրից։
Օրինակ, եթե այս տարի ATP Tour մրցաշարերի լուսաբանման Մեդիա իրավունքների իրացումից ստացված եկամուտներն, ըստ որոշ գնահատականների, լիարժեք մրցաշրջան անցկացնելու դեպքում՝ առանց Մեծ սաղավարտի մրցաշարերը հաշվի առնելու, կկազմեին մոտ 120 մլն դոլար, ապա WTA Tour-ի մոտ այդ ցուցանիշը չէր գերազանցի 50 մլն դոլարը:
Իհարկե, այստեղ պետք է արձանագրել նաև այն փաստը, որ այս պահին տղամարդկանց թենիսում արդեն երկար տարիներ ամենաբարձր մակարդակի վրա պայքարում են բոլոր ժամանակների լավագույն երեք թենիսիստները։ Կանանց մոտ նման բան չկա։ Երկրպագուներին առավել շատ հետաքրքրում է տղամարդկանց խաղը ու պատճառը միայն «Մեծ եռյակը» չէ։
ATP-ն իր զարգացվածության առումով բավականին զորեղ կառույց է։ WTA-ի հետ համեմատելիս բերենք մի պարզագույն օրինակ։ ATP-ն սոցիալական ցանցերի իր էջերում բավական ակտիվ է։ Երկրպագուները մշտապես տոնուսի մեջ են մնում։ Տղամարդկանց տուրը ժամանակ առ ժամանակ ծանոթացնում է իր ապագա աստղերի հետ։ Թերևս սրանով է բացատրվում այն, որ տղամարդկանց թենիսի երկրպագուները Ալեքսանդր Զվերևին կամ էլ Ստեֆանոս Ցիցիպասին գիտեին մինչև իրենց հաջողություններ գրանցելը։ Մինչդեռ WTA-ում այդպես չէ։
Կորոնավիրուսային ճգնաժամը թենիսում
Պատահական չէ, որ Ֆեդերերի հայտարարությունն ու մի շարք թենիսային դեմքերի՝ այդ հայտարարությանը միանալը տեղի ունեցավ հենց այս շրջանում։ Մարզական ողջ աշխարհի համար հիմա բարդ օրեր են։ Թենիսը բացառություն չէ։ Ընդհակառակը, այստեղ խնդիրները չափազանց լուրջ են։ Չեղարկված մրցաշարեր, կորցրած գումարներ ու հասունացող ճգնաժամ։ Թվում է, թե թենիսիստը չի կարող խնդիր ունենալ, բայց դա ամենևին էլ այդպես չէ։ Աշխարհի 111-րդ ռակետ Դենիս Կուդլան օրերս հայտարարել էր, որ չի կարողանում վճարել բնակարանի վարձը։ Մինչև այս, ճիշտ է, հետևել էր Ֆեդերերի, Ջոկովիչի և Նադալի համատեղ որոշումը, որի շնորհիվ աջակցություն էր ցուցաբերվելու թոփ-100-ից այն կողմ գտնվող թենիսիստներին։
Աջակցության փաթեթ են մշակել նաև ATP-ն, WTA-ն ու թենիսային մի շարք ֆեդերացիաներ։ Սակայն հիմա ֆինանսական լրջագույն խնդիրներ են առկա նաև ATP-ում ու WTA-ում։ Միջոցառումների չեղարկումները ֆինանսական լրջագույն կորուստներ են բերել կառույցներին։ Եվ իսկապես, այս ընթացքում միասնականորեն գործելը կարող է օգնել դուրս գալ ճգնաժամից ավելի ուժեղ, քան երբևէ։
Դեմ կարծիքներ
Ռոջեր Ֆեդերերի կոչին կտրականապես դեմ էր Նիկ Կիրիոսը։ Ավստրալացին գտնում է, որ կանանց ու տղամարդկանց տուրերը չպետք է միավորվեն։
Ամերիկուհի Ջեյմի Հեմփթոնը գրառում կատարեց՝ հիշեցնելով, որ տուրերի միավորման մասին առաջինը խոսել է Բիլի Ջին Քինգը, ու դա եղել է տասնյակ տարիներ առաջ։
«Իհարկե, աջակցությունը լավ է, բայց Բիլի Ջին Քինգը առաջարկել էր սա տասնյակ տարիներ առաջ։ Իսկ նա (Ֆեդերերը/խմբ․) վերցրել ու գրել է այդ մասին իր թվիթերում։ Հիշու՞մ եք, երբ մի անգամ Թրամփը մի լրագրողի հոդված էր հրապարակել։ Ամեն ինչ շատ նման է։ Ու եթե պատմության մեջ մնա, որ տղամարդն է առաջարկել միավորել երկու տուրերը, ես պայքարելու եմ»,-գրել է Հեմփթոնը։
Հեմփթոնի ռադիկալ գրառումը, իհարկե, տեղին չէր։ Թենիսի սիրահարները գիտեն, թե ով է Ֆեդերերը։ Նա սա չի գրել, որպեսզի հիշվի պատմության մեջ՝ որպես երկու տուրերը միմյանց միացրած մարդ։ Առհասարակ, երբ Ռոջերին հարցնում են, թե ինչպե՞ս կուզես, որ մարդիկ քեզ հիշեն, համեստ լեգենդը պատասխանում է․ պարզապես որպես լավ մարդ։
Թեմային անդրադարձավ նաև լեգենդար Բիլի Ջին Քինգը։ Ռոջերի հրապարակման տակ նա մեկնաբանություն թողեց հետևյալ բովանդակությամբ․
«Ես համաձայն եմ և ասում եմ սա 1970-ականներից սկսած։ Տղամարդկանց ու կանանց միավորված ձայնը թենիսում եղել է երկար ժամանակ է իմ տեսակետը այս սպորտի համար։ WTA-ի առանձին լինելը միշտ եղել է «Պլան Բ»։ Ես ուրախ եմ, որ մենք նույն էջում ենք։ Եկե՛ք անենք դա»։
Ո՞վ կտուժի և ո՞վ կշահի
Մի կողմից երկու տուրերն էլ կշահեն, քանի որ հնարավորություն կունենան այս բարդ ժամանակահատվածում օգնել միմյանց։ Մյուս կողմից կարևոր է, որ միասնական կառույցը գլխավորի ATP-ի ղեկավար կազմը։ Տարիների ընթացքում տղամարդկանց տուրը ցույց է տվել, որ ավելի պրոֆեսիոնալ ու ժամանակակից կառույց է, քան WTA-ը։ Իհարկե, տղամարդկանց թենիսի համար կլինեն նաև խնդիրներ։ WTA-ի հետ մեկ հարթության վրա լինելը որոշակիորեն կնվազեցնի ATP-ի՝ որպես կառույցի ազդեցությունը թենիսում և համաշխարհային սպորտում։
Ամեն դեպքում մեկ բան ակնհայտ է։ Կանանց և տղամարդկանց թենիսի միավորումը տվյալ ժամանակահատվածում կարող է կորոնավիրուսային համավարակի պայմաններում արդյունավետ լուծում դառնալ բազմաթիվ հարցերի համար։ Միևնույն ժամանակ կառույցների միավորումը առաջ է բերելու թենիսային օրացույցում և առհասարակ այս սպորտում բազմաթիվ նոր իրողություններ, որոնց հետ հաշվի նստել է պետք։
Այս տարվա սկզբում քննարկվում էր տղամարդկանց և կանանց խառը մրցաշար անցկացնելու մասին, որը իր բնույթով նման էր լինելու ATP Cup-ին (այն առաջին անգամ անցկացվեց այս տարի Ավստրալիայում)։ Սա գուցե ևս մեկ քայլ է դեպի երկու կառույցների միավորումը։ Միևնույն ժամանակ պետք է արձանագրել, որ թենիսի աշխարհում երկու ամենաազդեցիկ կառույցների միավորման հարցը քննարկվում է դեռևս սոցիալական ցանցերի մակարդակով։
Արամ Սահակյան
