Ոչ վաղ անցյալում Հայաստանի առաջնությունում փայլում էր երիտասարդ հարձակվող Վիուլեն Այվազյանը։ Տարիների ընթացքում հաջողությամբ պաշտպանելով Երևանի «Փյունիկի» և Գյումրիի «Շիրակի» գույները, Վիուլենը կարիերան արտերկրում շարունակելու հնարավորություն ստացավ՝ համալրելով լատվիական «Վենտսպիլսի» կազմը։ Սակայն բոլորովին վերջերս 30 տարին չբոլորած Այվազյանը դադարեցրեց ֆուտբոլիստի կարիերան ու, բոլորի համար անսպասելիորեն, հայտնվեց Ատլանտյան օվկիանոսից այն կողմ։
ԱՄՆ-ում Վիուլեն Այվազյանը մարզչական կարիերա է սկսել։ Արմսպորտը բացառիկ հարցազրույց է վերցրել գյումրեցի նախկին ֆուտբոլիստից, որը մեզ պատմել է ԱՄՆ-ում իր կյանքի և առաջիկա անելիքների մասին։
Վիուլեն, ինչո՞վ ես հիմա զբաղվում, որտեղ ես բնակվում։
Մոտ մեկ ու կես տարի առաջ որոշեցի տեղափոխվել ԱՄՆ։ Կարելի է ասել, որ ադապտացիաս լիարժեք կայացել է, բնակվում եմ հայաշատ Գլենդել քաղաքում։ Այնպես որ հարմարվելու հետ կապված որևէ խնդիր չկա, քանի որ այստեղ շատ հայեր են բնակվում, և ամեն ինչ հարազատ է թվում, այդքան էլ խորթ չէ բնակվել Գլենդելում՝ հայկական խանութներ, այլ վայրեր, ամեն ինչ հայկական է։ Զբաղվում եմ մարզչական գործունեությամբ, այստեղ մարզում եմ հայ երեխաների։ Իհարկե, ինձ մոտ մարզվում են ոչ միայն հայեր։ Ակումբը կոչվում է «ԼԱ Ինթերնեյշընլ»։ Շատ անվանի մարզիչներ ունենք մեզ մոտ՝ ի դեմս Արթուր Մինասյանի, Տիգրան Դավթյանի, Գևորգ Կարապետյանի։ Մեզ հետ են նաև Ալեքս Կոսեմյանը, Ջոն Կոնջյանը և այլք։ Շատ գիտակ ու փորձով մարզիչներ են, որոնք իրենց կարիերայի ընթացքում հասել են որոշակի հաջողությունների, և այժմ մենք միասին փորձում ենք մեր փորձն ու գիտելիքները փոխանցել երեխաներին։ Կարծում եմ՝ ստացվում է, քանի որ ունենք մի քանի հաջողություններ․ վերջին շրջանում հաղթանակներ ենք գրանցել մի շարք մրցաշարերում, որոնք անցկացվել են թե՛ Կալիֆորնիայում, թե՛ այլ նահանգներում, օրինակ՝ Արիզոնայում ու Ֆլորիդայում։ Այնպես որ, այդ առումով ամեն ինչ լավ է։
Ինչու՞ որոշեցիր ավարտել կարիերադ և ծավալել մարզչական գործունեություն։
Կարիերան ավարտելու որոշումս այդքան էլ հեշտ չի տրվել։ Կարելի է ասել, որ մինչև հիմա չեմ համակերպվել այդ մտքի հետ։ Շատ բարդ է չխաղալ ֆուտբոլ, հանգամանքների բերումով ու որոշ մարդկանց պատճառով։ Երբ դու գիտես, որ ֆիզիկապես պատրաստ ես, ոչ մի վնասվածք ու կողքից անհանգստացնող պատճառներ չկան, բայց կան արտաքին հանգամանքներ, որոնք մեզնից կախված չեն ու ազդում են այդ որոշման վրա։ Հայաստանում, ինչպես գիտեք, իմ խաղացած տարիներին շատ բաներ ինձնից կախված չեն եղել։
Ինչպիսի՞ն է կյանքը ԱՄՆ-ում, ինչու՞ որոշեցիր տեղափոխվել այնտեղ։
Ոչ միայն իմ, այլև շատ ֆուտբոլիստների պարագայում այդ արտաքին գործոնները որոշիչ են եղել, ինչի պատճառով մեր կարիերան չի դասավորվել այնպես, ինչպես, գուցե, մենք ենք ցանկացել։ Բայց սա ֆուտբոլ է, դա էլ իր հետաքրքրությունն ունի, պետք է կարողանալ պատվով հաղթահարել բոլոր խնդիրներն ու խոչընդոտները։ Այդ իսկ պատճառով որոշեցի տեղափոխվել ԱՄՆ ու ծավալել մարզչական գործունեություն։ Ասեմ, որ շատ հաճույքով եմ աշխատում երեխաների հետ։ Միևնույն ժամանակ բարդ է, որ ամեն երեխայի հետ անհրաժեշտ է զբաղվել անհատապես ու լավ ուսումնասիրել յուրաքանչյուրի հոգեբանությունը։ Առայժմ ամեն ինչ ընթանում է այնպես, ինչպես ես եմ պլանավորում, հուսամ՝ մոտ ապագայում կկարողանամ զարգացնել ունակություններս ու գիտելիքներս այս ասպարեզում, ինչն ինձ թույլ կտա ապագայում մարզել բարձրակարգ ակումբներ, ինչու չէ՝ նաև Հայաստանի պատանեկան հավաքականներից մեկը։ Շատ մեծ է ցանկությունս մարզչական կարիերայում բարձր նվաճումների հասնելու։
Դու հիմա աշխատում ես երեխաների ու պատանիների հետ։ Զարգացման ի՞նչ մեթոդիկա կարելի է վերցնել ԱՄՆ-ից հայկական մանկապատանեկան ֆուտբոլը զարգացնելու համար։
Աշխատում եմ երեխաների ու պատանիների հետ։ Զարգացման մեթոդիկայի հետ կապված կարող եմ ասել, որ ամենակարևոր գործոններից մեկն այն է, որ պատանեկան թիմերի հետ աշխատելու ժամանակ պետք չէ շեշտը դնել ամեն գնով հաղթանակի հասնելու վրա։ Անհրաժեշտ է ուշադրություն դարձնել երեխաների զարգացմանը՝ որպես անհատականություն և որպես ֆուտբոլիստ, զարգացնել իրենց մտածելու և խաղադաշտում ինքնուրույն որոշումներ կայացնելու ունակությունները։ Կարևորում եմ պատանեկան տարիներից սկսած ֆուտբոլիստների տեխնիկական էլեմենտները շտկելը, որովհետև հետագայում դա կարող է ֆուտբոլիստին լուրջ խնդրի առաջ կանգնեցնել, եթե նա ժամանակին ճիշտ մարզչի հետ աշխատած չի լինում։
Իմ կարծիքով՝ յուրաքանչյուր մարզիչ, որն աշխատում է պատանեկան թիմերի հետ, պետք է իր անձնական հավակնությունները դնի մի կողմ, կենտրոնանա միայն երեխաներին զարգացնելու գործի վրա։ Անհրաժեշտ է ճիշտ գիտելիքներ սովորեցնել պատանիներին, որպեսզի նրանք պատանեկությունից երիտասարդություն անցման ժամանակ հնարավորինս քիչ խնդիրների հանդիպեն։
Կա՞ն աչքիդ տակ հայ մանուկներ ու երիտասարդներ, որոնք կարող են ունենալ լավ հեռանկարներ։
Վստահաբար, ունենք լավ պատանիներ ու երիտասարդներ, որոնք ճիշտ աշխատանքի դեպքում կարող են համալրել մեր տարբեր տարիքային հավաքականները։ Այդ առումով մեծ ներդրում ունի մեր սպորտային տնօրեն Արամ Ղահրամանյանը, որը միևնույն ժամանակ հանդիսանում է «ՊԱՅՖԱ» (Pan Armenian Youth Football Asociación) համահայկական ֆուտբոլային ասոցիացիայի ղեկավարը և ՀՖՖ-ի հետ համատեղ մեծ գործունեություն է ծավալում ԱՄՆ-ում՝ գտնելով հայ տաղանդավոր երիտասարդների ու հնարավորություն ընձեռելով խաղալու Հայաստանի տարբեր տարիքային հավաքականներում։ Հայ մարզիչների հետ համատեղ անցկացվում են հավաքներ։ Հաջորդ հավաքի ժամանակ պետք է կատարվի 2011 թվականին ծնվածների սելեկցիա, լինելու է եռօրյա հատուկ հավաք, որի արդյունքում պետք է որոշենք՝ որ երեխաներին ենք ուղարկելու Հայաստան՝ մասնակցելու Հայաստանի մինչև 14 տարեկանների հավաքին, և ուժեղագույնները արդեն կմիանան թիմին։ Արդեն ունենք երեխաներ Ուրուգվայից, Կանադայից ու ԱՄՆ-ից, ովքեր խաղացել են Հայաստանի տարբեր տարիքայինների հավաքականում և որոշակի արդյունքներ են գրանցել։ Կարծում եմ՝ այս գործունեությունը կկրի շարունակական բնույթ, ինչը մեզ թույլ կտա շարունակել երեխաներ ու պատանիներ մատակարարել Հայաստանի հավաքականներին։
Որո՞նք են Վիուլեն Այվազյան-մարզչի հետագա քայլերը, ի՞նչ նպատակ է նա իր առջև դրել։
Մարզչական կարիերայում օր օրի ինձ համար նոր բացահայտումներ եմ կատարում։ Կարող եմ ասել, որ այս աշխատանքն ինձ ամեն օր ավելի ու ավելի է դուր գալիս։ Դեռ շատ երկար ճանապարհ ունեմ անցնելու այս ոլորտում, մեծ ցանկություն ունեմ զարգանալու և հասնելու ամենաբարձր մակարդակի։ Գիտակցում եմ, որ ամեն օր պետք է աշխատեմ դրա համար։ Չեմ պատրաստվում կանգ առնել ու բավարարվել ձեռք բերածով։ Միայն մշտական քրտնաջան աշխատանքը կարող է արդյունք ապահովել։ Իմ նպատակը մեկն է՝ զարգանալ ու մարզել բարձրակարգ ակումբ կամ Հայաստանի որևէ հավաքական։
Ռոբերտ Գասպարյան