Առաջին խմբի ախտահանումը. Բուժումը սկսված է

«Անի», «Արագած», «Դիլիջան», «Ինտեր», «Մասիս» և «Տորպեդո» ֆուտբոլային ակումբներն, ամենայն հավանականությամբ, գալիք տարի չեն մասնակցի Առաջին խմբի առաջնությանը, քանի որ ՀՖՖ-ի՝ մայիսի 25-ին կայացած արտոնագրման կոմիտեի նիստում մերժվեցին այս ակումբների արտոնագրման դիմումները։ Վերը նշված ակումբները 5 օրվա ընթացքում հնարավորություն ունեն բողոքարկելու այդ որոշումը։ Ի դեպ նիստի ընթացքում քննության դրված մյուս ակումբները՝  «Նորավանք ՖԱ»-ն, «Լեռնային Արցախ ՖԱ»-ն, «Սևան ՖԱ»-ն, և «Վեստ Արմենիա ՖԱ»-ն արտոնագրվեցի և ստացան Առաջին խմբի առաջնությանը մասնակցելու իրավունք:

ՀՖՖ պաշտոնական կայքի հաղորդմամբ, վերը նշված թիմերին Առաջին խմբի արտոնագիր չշնորհելու պատճառներից է ակումբի ֆինանսավորող կողմ հանդիսացող ընկերության մասին բավարար  և հիմնավոր տեղեկատվություն չտրամադրելը, ֆինանսական աղբյուրների մասին անվստահելի և ոչ բավարար տեղեկատվությունը:

Ի՞նչ է կատարվում Հայաստանի Առաջին խմբի առաջնությունում, ինչո՞ւ ֆեդերացիան ընդունեց նման որոշում և ի՞նչ է սպասվում Առաջին խմբի առաջնությանը:  

Հետհայացք առաջնությանը

Հայկական ֆուտբոլի ընթացիկ մրցաշրջանը նշանավորվեց մի շարք կարևորագույն իրադարձություններով: Մրցաշրջանի մեկնարկից օրեր առաջ հայտնի դարձավ, որ Առաջին խմբի առաջնությանը կմասնակցի 18 թիմ՝ 6-ով ավելի նախորդ առաջնությունից:

Վերջին անգամ ամենաշատ մասնակից Առաջին խմբում եղել է 2004 թվականին (16 թիմ):

Իհարկե, ուրախալի էր այս մրցաշրջանում թիմերի քանակական աճը, սակայն, ինչպես հայտնի է, քանակը դեռ որակ չի ապահովում: Թիմերի նման քանակությունն իր հետ բերեց մի շարք խնդիրներ՝ դեռ առաջնությունը չմեկնարկած:

Նախ՝ առաջնությանը մասնակցելուց հրաժարվեց «Մակարավանք ՖԱ»-ն:

Առաջին խմբի առաջնությունը սկսվեց 17 թիմով և հենց սկզբից լի էր սկանդալներով:

Նորաստեղծ «Արագած ՖԱ»-ն գլխավոր մարզիչ Վարազդատ Ավետիսյանի գլխավորությամբ ընդամենը մեկ ստուգողական հանդիպում անցկացրեց, իսկ հետագայում հայտնի դարձավ, որ ակումբի ղեկավարությունը հեռացրել է Ավետիսյանին և ակումբի փոխնախագահ Ռաֆայել Նազարյանին։ Պատճառն այն էր, որ թիմում արտասահմանցի ֆուտբոլիստների հայտնվելուց հետո մարզիչները զրկվել էին կազմի վերաբերյալ անկախ որոշումներ կայացնելու իրավունքից։

Հայաստանի Ֆուտբոլի ֆեդերացիայի կարգապահական կոմիտեն որոշում կայացրեց Առաջին խմբի մեկնարկային տուրում չկայացած «Մասիս»- «Դիլիջան» խաղում երկու թիմերին էլ գրանցել տեխնիկական պարտություն: Պարզապես զավեշտալի էր, թե ինչպես էին թիմերը նախապատրաստվել առաջնության մեկնարկին, ամեն դեպքում ՀՖՖ հայտարության մեջ ասվում էր, որ «ակումբներին տեխնիկական պարտություն է գրանցվել հայտավորված պաշտոնյաների և ֆուտբոլիստների կազմ չունենալու համար»:

Սկանդալի կենտրոնում հայտնվեց «Մասիս» ՖԱ-ն: 2019-ի Հոկտեմբերին հայտնի դարձավ, որ Ոստիկանությունում օպերատիվ տվյալներ են ստացվել, համաձայն որոնց «Մասիս» ֆուտբոլային ակումբի մարզիկները և մարզամրցումների մասնակիցը նախնական համաձայնությամբ կանխորոշել են խաղի ելքը՝ ձեռնտու հաշվով, ինչի համար կատարվել են խաղադրույքներ, որի արդյունքում «Վիվառո Բեթինգ» բուքմեյքերական ընկերությանը պատճառվել է մոտ 1,5 մլն դրամի վնաս:

Սկանդալներից զերծ չմնաց նաև «հեռանկարային» թիմերից «Դիլիջանը», որի սեփականատերը անգլիացի Ուիլ Թոմսոնն էր: Նոյեմբերին  ակումբում տեղի ունեցավ սեփականատիրոջ փոփոխություն: Առաջին հայացքից թվում է, որ արտասավոր ոչինչ չկա, սակայն հետագայում թիմի ելույթներն ու գրանցած արդյունքները կասկածի մեծ տեղիք տվեցին: Հատկանշական է, որ նոր սեփականատերերի մասին ակումբն այդպես էլ հանդես չեկավ պաշտոնական հայտարարությամբ:

Խոսելով գրանցած կասկածելի արդյունքներից և խոշոր հաշվով պարտություններից կամ թիմերի կազմերում հանդես եկող ոչ «ֆուտբոլային տարիք ունեցող» ֆուտբոլիստներից, ակումբների սեփականատերերի անհայտ լինելուց՝ չենք կարող անտարբեր անցնել նաև «Անի» կամ «Տորպեդո» թիմերի կողքով:

Ի՞նչ նպատակներ են հետապնդում Առաջին խմբի թիմերը

Առաջին խմբի առաջնությանը մասնակցելուց և ԲԽ-ի նույնիսկ դուստր թիմերից խոշոր հաշվով պարտություն կրելուց հետո հարց է ծագում՝ ի՞նչ նպատակ են հետապնդում Առաջին խմբի մի շարք ակումբներ: Գաղտնիք չէ, որ հայկական ակումբների գոյատևման հիմքը մեծամասամբ եվրագավթներին մասնակցելն է:

Ակումբի սեփականատերը կամ ֆինանսավորող կողմը չի կարող մասնակցել Առաջին խմբի առաջնությանը՝ իր առջև չդնելով ԲԽ դուրս գալու նպատակ, քանի որ միայն Առաջին խմբին մասնակցել՝ նշանակում է միայն ներդրումներ անել և չունենալ որևէ շահույթ: Այլ հարց է, եթե ակումբները փորձում են սեփական կադրերն աճեցնել, սակայն վերը նշված ակումբներից և ո՛չ մեկը չունի սեփական մարզաբազա:

Ամենևին էլ պատահական չէ, որ արտոնագրեր չստացած թիմերից ամենաբարձր արդյունք ունեցող թիմը՝ «Արագածը», 10-րդ տեղում է: Մյուս թիմերը մրցաշարային աղյուսակի ստորին հատվածում հաջորդում եմ միմյանց:

Գլխավոր հարցն իր տեղը չի զիջում․ Իսկ ի՞նչ նպատակ են հետապնդում այս թիմերը, եթե չեն պայքարում ԲԽ-ի համար, եթե չունեն սեփական մարզաբազաներն ու մանկապատանեկան դպրոցները: Ամենևին էլ պետք չէ լինել ֆուտբոլային գիտակ՝ հասկանալու համար նման ակումբների գործունեության նպատակը:

Առաջին խմբից արտոնագրում չստացած որոշ ակումբներ մեկ օր անց չարտոնագրվելուց բացի մեկ այլ բոնուս էլ ստացան։ Մայիսի 26-ին ՀՖՖ Գործկոմը պայմանավորված խաղերի վերաբերյալ նիստում միաձայն որոշում կայացրեց կարգապահական վարույթ հարուցել «Արագած», «Տորպեդո», «Մասիս», «Լոկոմոտիվ», «Երևան» ֆուտբոլային ակումբների նկատմամբ՝ պայմանավորված խաղերում մասնակցություն ունենալու, պայմանավորված խաղեր կազմակերպելու և դրանց վերջնական արդյունքը մանիպուլյացիայի ենթարկելու հանգամանքով:  

Նույն օրվա մեկ այլ որոշմամբ ՀՖՖ-ն Կանոնադրության հիմքով դադարեցրեց «Լոկոմոտիվ», «Տորպեդո» և «Արագած» ֆուտբոլային ակումբների անդամությունը ՀՖՖ-ին մինչև ֆեդերացիայի հերթական ժողովը: Նշենք, որ «Մասիս» և «Երևան» ֆուտբոլային ակումբները չեն հանդիսանում ՀՖՖ անդամ:

Ֆեդերացիայի նախագահ Արմեն Մելիքբեկյանը նշեց, որ այս գործողությունները ՀՖՖ կողմից նախաձեռնած կարևոր գործընթացի միայն առաջին փուլն է: ՀՖՖ փորձագիտական կոմիտեի աշխատանքները կրելու են շարունակական բնույթ, հետազոտվելու են Բարձրագույն և Առաջին խումբը ներկայացնող այլ ակումբներ, որոնց վերաբերյալ հավաքագրվում են նյութեր և փաստեր:    

Այսպիսով, ՀՖՖ-ն սկսել է հայկական ֆուտբոլում չարորակ ուռուցքի կամ այս օրերին ավելի ճիշտ կլինի ասել՝ COVID-19-ի ախտահանումը: Բուժումը սկսված է: Ի դեպ, մեր տեղեկություններով, ՀՖՖ-ի ներսում քննարկումներ են գնում Առաջին խմբի առաջնությունում առհասարակ բացառելու լեգիոներների առկայությունը: Թե վերջնական ի՞նչ արդյունք կունենան ֆեդերացիայի նախնական քննարկումները, դեռ պարզ չէ, սակայն հուսանք՝ ֆուտբոլային գալիք մրցաշրջանում Հայաստանում կբացառվեն պայմանավորված հանդիպումները, անհայտ ծագմամբ ակումբների գոյությունն ու կասկածելի սեփականատերերի մուտքը հայկական ֆուտբոլ: Իսկ մենք ականատես կլինենք արդար մրցակցության, ինչը հայկական ֆուտբոլի զարգացման կարևորագույն նախադրյալներից է:

Հ․Գ․ Մինչ մեր հոդվածը պատրաստման ընթացքում էր, «Մասիս» ՖԱ-ն հանդես եկավ հայտարությամբ, որից տեղեկանում ենք, որ ակումբը պատրաստվում է օգտվել արտոնագրման որոշումը բողոքարկելու իրավունքից։ Հայտարարության մեջ ուշադրություն է գրավում մեկ տող․ «ակումբի նախկին սեփականատերերի թողած ժառանգության հարցում ներկայիս ղեկավարությունը, հետևաբար՝ նաև ակումբը, պատասխանատվություն չի կրում»։

Իհարկե չի կրում, բայց մարզական համայնքը միևնույն ժամանակ իրավունք ունի կասկածելու, որ ակումբը չի դառնա թողած ժառանգության հետնորդը, քանի որ քողարկված սեփականատերերի «բարի» ավանդույթը խախտելու կամ բարձրաձայնելու քայլ արդեն իսկ չի արվել։ Ֆուտբոլասերները որևէ տեղեկություն չունեն՝ ե՞րբ են փոխվել «Մասիս» ՖԱ-ի սեփականատերերը, ի՞նչ պայմանների դիմաց է փոխանցվել մեծ խնդիրներով բեռնված ակումբը, ովքե՞ր են ստանձնել այդ բեռը, արդյո՞ք նրանք այն անձինք են, որոնք արժանի են մուտք գործել հայկական ֆուտբոլ և ի վերջո՝ ի՞նչ նպատակներ են հետապնդում նոր սեփականտերերը։

Երվանդ ՀԱԿՈԲՅԱՆ