On and on the rain will fall
Like tears from a star
On and on the rain will say
How fragile we are
Չդադարող անձրևը կթափվի երկնքից,
Ինչպես արցունքները աստղերից,
Չդադարող անձրևը մեզ կասի,
Թե որքան փխրուն են մենք:
Անգլիացի երաժիշտ Սթինգի այս տողերը նկարագրում են մեր հերոսի կարիերան ՝ իր բոլոր նրբերանգներով:
Այսօր միասին կշրջենք գերմանական ֆուտբոլի «Ոսկե տղայի» կյանքի ակնթարթներով և կփորձենք պարզել, թե ինչու նա հայտնվեց «փոխարինողի ճոճվող նստարանին»:

Բեռլին. 2017 թվական. Գարնանային անձրևոտ այդ օրը, երբ Ագնես Բրոյտը գալիս էր աշխատանքի, նա դեռ չգիտեր, որ իր աշխատասենյակ են ուղեկցելու աշխարհի լավագույն ֆուտբոլիստներից մեկին: Բժիշկուհի-բջջաբան այս տիկինը պետք է ընդուներ հավանաբար իր ամենահայտնի և հարուստ պացիենտներից մեկին ու դա պետք է աներ խիստ գաղտնիության ներքո:
25-ամյա երիտասարդին ուղեկցում էին Դորտմունդի «Բորուսիայի» երկու աշխատակիցներ, որոնց դեմքերի արտահայտությունը խոսում էր թվերի լեզվով. 18 մկանային վնասվածք, 69 բաց թողած հանդիպում: Դուռը բացվեց և Մարիո Գյոտցեն ՝ ցածր և անվստահ ձայնով, ասաց. «Բարև ձեզ, ֆրաու Ագնես»:
Չխանգարենք նրանց զրույցին, փակենք դուռը և մի պահ տեղափոխվենք 2014 թվական.
Յոահիմ Լյով և Մարիո Գյոտցե
«Գնա՛ և ապացուցի՛ր, որ դու Մեսսիից լավն ես: Ապացուցի՛ր, որ կարողանում ես վճռել խաղի ելքը»:
Յոահիմ Լյովի այս խոսքերից հետո, 22-ամյա Գյոտցեն մտավ խաղադաշտ. այն էլ ինչ խաղադաշտ, այն էլ ինչպես մտավ:
Լեգենդար «Մարականա» ստադիոնում ընդանում էր Աշխարհի առաջնության եզրափակիչ՝ Գերմանիա-Արգենտինա հանդիպումը (1-0):
Ամբողջ աշխարհը սպասում էր, որ Լիոնել Մեսսին կնվաճի այդ բաղձալի գավաթը և վերջ կտա Դիեգո Մարադոնայի ստվերում մնալու մղձավանջին:
Սակայն, այդ օրը և միմիայն այդ օրը, Գյոտցեն հաղթեց արգենտինացուն: 113-րդ րոպեին Մարիոն խփեց հանդիպման միակ գնդակը ՝ հաղթանակ պարգևելով իր թիմին:
«Բարև, մայրիկ. տեսա՞ր, տեսա՞ր՝ ինչ արեցի»:
«Իհարկե, տղաս, իհարկե…ամբողջ Գերմանիան տոնում է հաղթանակը: Բեռլինում անձրև է տեղում, բայց դա ոչ մեկին չի հուզում: Փողոցներում քայլելու տեղ չկա»:
Սա արդեն այն հասարակ պատանին չէր, ով իր հերթական գոլերից մեկի բերկրանքը կիսում էր իր մայրիկի հետ: Նա գերմանական ֆուտբոլի գլխավոր աստղն էր, այդ երկրի պատմության անբաժանելի մասնիկը:
Մեսսին պարտվեց իր կյանքի գլխավոր եզրափակիչը
«Կարող եք վեր կենալ, երիտասարդ: Բոլոր անալիզները հանձնված են և դուք մեզ այլև պետք չեք»:
«Դուք մեզ այլև պետք չեք». այս տողերը Մարիոյին անչափ ծանոթ էին:

Ընդամենը նախորդ տարի էր, երբ «Բավարիան» հրաժարվեց նրա ծառայություններից: «Բորուսիայից» տեղափոխվելով մյունխենյան ակումբ, Գյոտցեն հույս ուներ մեկ քայլ առաջ կատարել:
«Բավարիան» ընտրություն էր կատարում ՝ Նեյմարի և Մարիոյի միջև: Ակումբի ղեկավարները վստահ էին,որ լատինաամերիկյան խառնվացքի տեր Նեյմարը չի հարմարվի գերմանական խիստ բարքերին:
Նրանք ընտրեցին «իրենց տղային», ում համար վճարեցին 37 միլիոն եվրո: Առաջին մրցաշրջանը վատ չդասավորվեց գերմանացու համար, սակայն, հաջորդ 2 տարիներն այլ ընթացք ունեցան:
Պեպ Գվարդիոլան այնքան էլ չէր վստահում Գյոտցեին: Նա չէր տեղավորվում մասնագետի դավանած խաղային ձեռագրի մեջ:
Բացի այդ, երբ խաղադաշտում գերիշխում են Ռոբենը և Ռիբերին, իսկ դու 1 մրցաշրջանում 8 մկանային վնասվածք ես ստանում, սեփական ուժերի նկատմամբ հավատը կորցնելն այնքան էլ դժվար գործ չի թվում: Մարիոն վերադարձավ Դորտմունդ, բայց վնասվածքների տարափը դրանով չընդհատվեց:

Ինչու՞ է երիտասարդ ֆուտբոլիստն այդքան մկանային վնասվածքներ ստանում:
«Հիպոթերիոզ. վահանաձև գեղձի հորմոնալ հիվանդություն, որի հետևանքով ձեր մկանները աստիճանաբար թուլանում և քայքայվում են: Առայժմ պետք է մոռանաք պրոֆեսիոնալ սպորտի մասին և անհապաղ բուժում ստանաք»:
Բժշկուհի Ագնես Բրոյտի այս խոսքերը սառը ցնցուղ էին բոլորի համար: Մեկ ակնթարթում պարզվեց, որ Գյոտցեի դժգույն խաղն ու մարզավիճակը նաև կենսաբանական հիմնավորումներ ունեն:
Լոթար Մաթեուս
Հայտնի ֆուտբոլիստ Լոթար Մաթեուսը, ով ամենաշատն էր քննադատում Մարիոյին, ներողություն խնդրեց և առողջություն մաղթեց ֆուտբոլիստին:
Կես տարի Գյոտցեն մնաց «փակ դռների» հետևում: Գերմանական բժշկությունը, որը հայտնի է իր բարձր որակով, տվեց ցանկալի արդյունքը:
Յուրգեն Կլոպի ձեռքերի վրա մեծացած «ոսկե տղան» վերադարձավ խաղադաշտ, սակայն, դա արդեն այն Մարիոն չէր, ով իր գլխավերևում բարձացրել էր Աշխարհի առաջնության գավաթը:
Չկար նախկին թեթևությունը, վստահությունն ու պատանեկան եռանդը: Յոահիմ Լյովը Գյոտցեի առջև փակեց Մունդիալ 2018-ի դռները: Մեսսիին հաղթած հրաշամանուկը կորցրեց իր փայլը:

Բացի այդ, Մարիոյին հաճախ կարելի էր հանդիպել սոցցանցերում, քան խաղադաշտում: Այնպիսի տպավորություն էր, որ 27-ամյա ֆուտբոլիստն արդեն ասել էր իր կարիերայի գլխավոր խոսքերը:
Նա դա ասել էր «Մարականա» ստադիոնում և այլևս չէր ուզում խոսել: Միգուցե, Գյոտցեն շատ վաղ տարիքում հագավ «հերոսի թիկնոցը» և չկարողացավ դիմանալ դրա գայթակղությանը:
Դորտմունդի «Բորուսիայի» պաշտպան Մարսել Շմելցերի արտահայտած միտքը ցավալիության աստիճան իրական է թվում. «Միգուցե, տարիներ անց Մարիոն կափսոսա, որ գրավեց արգենտինացիների դարպասը: Միգուցե, այդ դրվագում պետք էր փոխանցում կատարել մեկ այլ խաղացողի»:

2020 թվական. մայիսի 26. «Բորուսիա Դորտմունդ»- «Բավարիա».
Դորտմունդյան ակումբի 10 համարը պատրաստվում է մտնել խաղադաշտ: Նրա դեմքին չկա ոչ մի անհանգստություն, ոչ մի լարում: Նրա դեմքին պարզապես ոչինչ չկա…
Նա այլևս չի հավատում, որ կարող է դառնալ հաղթական գոլի հեղինակը, որ կարող է շրջել խաղի ընթացքը: Հանդիպումից 3 օր առաջ, ակումբը պաշտոնապես հայտարարեց ՝ Գյոտցեից բաժանվելու մասին:
«Բորուսիան» չէր պատրաստվում տարեկան 10 միլիոն եվրո վճարել մի ֆուտբոլիստի, ով հիմնականում նստում է պահեստայինների նստարանին:
Թիմի գլխավոր տնօրեն Միխաել Ցորկի խոսքերը չափից դուրս հստակ էին. «Մարիոն լավ տղա է, բայց ամռանը մեր ճանապարհները բաժանվելու են: Իտալական մի քանի ակումբներ հետաքրքրված են նրանով և մենք սիրով կքննարկենք այդ առաջարկները»:
Եվ ահա, Գյոտցեն 80-րդ րոպեին մտավ խաղադաշտ և այնտեղ անցկացրեց 10 րոպե: Այդքանը պետք է իմանալ ներկայիս Մարիո Գյոտցե ֆուտբոլիստի մասին. խաղադաշտում անցկացրեց 10 րոպե:

Ի դեպ, այդ գիշեր Դորտմունդում կրկին անձրև էր տեղում:
«Ոսկե տղայի» կյանքի այս մի քանի ակնթարթները մեզ ևս մեկ անգամ ապացուցում են, թե որքան փխրուն ենք մենք:
Թե որքան փխրուն է ՝ հաղթանակի և պարտության, առողջության և հիվանդության, երջանկության և տխրության սահմանաբաժանը: Սրանք իրականություններ են, որոնք մենք հաճախ մոռանում ենք:
Լավ է ՝ կա մեկը, ով հիշեցնում է մեզ դրա մասին:
Չդադարող անձրևը կթափվի երկնքից,
Ինչպես արցունքները աստղերից,
Չդադարող անձրևը մեզ կասի,
Թե որքան փխրուն են մենք:
Նարեկ Գրիգորյան