Հենրիխ Մխիթարյանը՝ հայկական ֆուտբոլի խորհրդանիշը, այսօր՝ 2025 թվականի մայիսի 31-ին, կանգնած է կարիերայի ամենակարևոր խաղերից մեկի շեմին: Ուկրաինական հեղինակավոր «Українська правда» պարբերականը անդրադարձել է Միլանի «Ինտերի» կիսապաշտպանի անցած ճանապարհին՝ Երևանի փողոցներից մինչև Չեմպիոնների լիգայի եզրափակիչ: Ֆրանսիայում մանկություն, Բրազիլիայում կրթություն, Ուկրաինայում փայլուն վերելք և Իտալիայում հաստատված վարպետություն։
Ստորև ներկայացնում ենք պարբերականի հոդվածը՝ հայերեն թարգմանությամբ․
Հենրիխ Մխիթարյանը՝ հայկական ֆուտբոլի խորհրդանիշը, մեծացել է Ֆրանսիայում, կրթվել Բրազիլիայում, փայլել Ուկրաինայում և բարձունքների հասել Իտալիայում: Այսօր՝ 2025 թվականի մայիսի 31-ին, նա կարող է դառնալ պատմության առաջին ֆուտբոլիստը, ով նվաճել է Չեմպիոնների լիգան, Եվրոպա լիգան և Կոնֆերենցիաների լիգան՝ խաղալով «Ինտերի» կազմում Չեմպիոնների լիգայի եզրափակչում՝ ՊՍԺ-ի դեմ:
Սկիզբը․ Համլետի որդին
Հենրիխի կյանքը կտրուկ փոխվեց, երբ 1995 թվականին նրա հայրը՝ Համլետ Մխիթարյանը, մահացավ ուղեղի ուռուցքից: Համլետը հայտնի հարձակվող էր Երևանի «Արարատ» ակումբում և Սովետական Միության առաջնությունում: Ընտանիքը տեղափոխվեց Ֆրանսիա՝ Վալանս, որտեղ Հենրիխը սկսեց սիրել ֆուտբոլը: Նրա հերոսը միշտ եղել է հայրը, ում խաղերի տեսագրությունները նա պահում էր որպես թանկ հիշողություն:
Հենրիխի մայրը՝ Մարինա Թաշչյանը, աշխատելով Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիայում, դարձավ նրա ամենամեծ աջակիցը: Նրա աջակցությունը կարևոր դեր խաղաց Հենրիխի կարիերայի ձևավորման գործում:
One of the greatest gifts I have ever had was a Father like you. Memories will last forever. Happy #FathersDay to all of the amazing dads. pic.twitter.com/e93qoE5KgP
— Henrikh Mkhitaryan (@HenrikhMkh) June 18, 2017
Բրազիլական դասեր
2003 թվականին Հենրիխը մեկնեց Բրազիլիա՝ Սան Պաուլու, մասնակցելու երիտասարդական ֆուտբոլային ծրագրի: Այնտեղ նա մարզվեց ապագա աստղերի՝ Լուկաս Մոուրայի, Օսկարի և Էռնանեսի հետ: Հատկապես մտերիմ ընկերություն ձևավորվեց Էռնանեսի հետ, ով հետագայում դարձավ իտալական ֆուտբոլի լեգենդ: Բրազիլական ֆուտբոլը ձևավորեց Հենրիխի ստեղծագործ խաղաոճը՝ համեմված տեխնիկայով և իմպրովիզացիայով:
The early days @SaoPauloFC #brazil 🇧🇷 pic.twitter.com/BSm9kY2Zpu
— Henrikh Mkhitaryan (@HenrikhMkh) May 18, 2018
Փառքի վերելք՝ Դոնբասից Դորտմունդ
Հենրիխի եվրոպական կարիերան սկսվեց Ուկրաինայի «Մետալուրգ» Դոնեցկ ակումբից, սակայն իսկական առաջընթացը եղավ «Շախտյոր» Դոնեցկում, որտեղ նա դարձավ Ուկրաինայի Պրեմիեր լիգայի լավագույն ռմբարկու: Նրա տրանսֆերը «Շախտյոր» ֆինանսավորել էր հայ գործարար Օլեգ Մկրտչյանը:
2013 թվականին «Բորուսիա» Դորտմունդը ձեռք բերեց նրան 27.5 միլիոն եվրոյով: Յուրգեն Կլոպի և Թոմաս Տուխելի գլխավորությամբ Հենրիխը հասավ կարիերայի նոր բարձունքների՝ խփելով 23 գոլ և կատարելով 32 գոլային փոխանցում մեկ մրցաշրջանում:
Հակասություններ Մոուրինյուի հետ
2016 թվականին Հենրիխը տեղափոխվեց «Մանչեսթեր Յունայթեդ», սակայն Ժոզե Մոուրինյուի գլխավորությամբ նրա կարիերան բախվեց դժվարությունների: Չնայած լավ ելույթներին, Մոուրինյուի կոշտ քննադատությունն ու պահանջկոտությունը հաճախ դարձնում էին նրան թիրախ:
Jose mourinho speaks about mkhitaryan:
“The thing that makes me really happy was because in the beginning people try to go on a negative and say, ‘Miki with Jose has no chance, Jose is the kind of guy when things go wrong never go well again’, it was proven exactly the opposite. pic.twitter.com/NeDvprE50Y
— JM PICS (@MourinhoPics) May 11, 2022
Այնուամենայնիվ, Հենրիխը «Մանչեսթեր Յունայթեդի» կազմում նվաճեց Եվրոպա լիգայի տիտղոսը 2017 թվականին: Հետագայում նա տեղափոխվեց «Արսենալ», ապա՝ «Ռոմա», որտեղ վերածնունդ ապրեց: Հետաքրքիր է, որ «Ռոմայում» նա կրկին աշխատեց Մոուրինյուի հետ՝ 2022 թվականին նվաճելով Կոնֆերենցիաների լիգայի տիտղոսը:
“I would lie if I said it was a pure tactical decision.”
Jose Mourinho explains why Henrikh Mkhitaryan has been left out of the Manchester United squad.
Video and quotes here: https://t.co/H9yUMrt38v pic.twitter.com/nQIiq4nrzA
— Sky Sports Premier League (@SkySportsPL) January 15, 2018
Ինտերական վարպետություն
2022 թվականից Հենրիխ Մխիթարյանը խաղում է «Ինտեր» Միլանի կազմում՝ դառնալով թիմի առանցքային խաղացողներից մեկը: Նրա խաղային ինտելեկտը, փորձն ու բազմակողմանիությունը բարձր են գնահատվում մարզիչ Սիմոնե Ինձագիի և թիմակիցների կողմից: 2023 թվականին նա «Ինտերի» կազմում արդեն խաղացել է Չեմպիոնների լիգայի եզրափակչում, և այժմ՝ 2025 թվականին, կրկին հնարավորություն ունի նվաճելու եվրոպական ֆուտբոլի գլխավոր տիտղոսը:
Ազգային հպարտություն
Հենրիխ Մխիթարյանը միշտ սերտ կապ է պահպանել Հայաստանի հետ: Նա ամուսնացած է Բեթի Վարդանյանի՝ հայ մեծահարուստ գործարար Միքայել Վարդանյանի դստեր հետ: Նրանց հարսանիքը տեղի է ունեցել Վենետիկի Սուրբ Ղազար կղզում՝ խորհրդանշական վայր հայկական մշակույթի համար: Հենրիխը անվանել է իր որդուն Համլետ՝ ի հիշատակ հոր:
Congrats to Arsenal player Henrikh Mkhitaryan and Betty Vardanyan, who got married in Venice today! #afc #thirdgunnerweddinginarow pic.twitter.com/m52Mx548g5
— AfcVIP⁴⁹ (@VipArsenal) June 17, 2019
Հենրիխը նաև ակտիվորեն պաշտպանել է Արցախի շահերը՝ նույնիսկ բաց թողնելով եվրոպական խաղեր՝ քաղաքական նկատառումներով: Նրա նվիրվածությունը հայ ժողովրդին նրան դարձրել է ազգային հերոս:
Վերջին լեգենդը ՈւՊԼ-ից
Հենրիխ Մխիթարյանը Ուկրաինայի Պրեմիեր լիգայի այն սերնդի միակ խաղացողն է, ով 36 տարեկանում շարունակում է խաղալ բարձրագույն մակարդակով: Իր կարգապահության մասին նա ասում է. «Լավ եմ քնում, ճիշտ եմ սնվում, խուսափում եմ շաքարից, գլյուտենից և լակտոզից: Բայց բոլոր գաղտնիքներս չեմ բացահայտի»:
Հենրիխ Մխիթարյանը ոչ միայն հայկական ֆուտբոլի լավագույն խաղացողն է, այլև օրինակ՝ ուժի, խելքի և համեստության: Նրա ճանապարհը Երևանից դեպի Միլան ոգեշնչում է միլիոնավոր հայերի ամբողջ աշխարհում, և այսօր նա կրկին կանգնած է պատմություն կերտելու շեմին:
