Սեքս, կեքս, շմեքս. Էսկոբարը ֆուտբոլը պատեց դիցափոշով

«Ես միշտ ասել եմ ՝ իմ հարստությունը կապված չէ թմրանյութերի վաճառքի հետ: Ես համեստ մարդ եմ, ով զբաղվում է ծաղիկների բիզնեսով»:

Այս անմեղ ծաղկավաճառի անունը Պաբլո է: Պաբլոն բավական բարի ժպիտ ունի: Նա սիրում է իր մայրիկին, կնոջը, երեխաներին և ֆուտբոլ:

Վստահ եմ ՝ այսպիսի բնութագիր ունեցող մարդկանց դուք էլ եք ճանաչում: Նրանք մեզ նման մարդիկ են ՝ իրենց թերություններով, վախերով և գլխում ապրող «ճիճուներով»:

Սակայն, եթե Պաբլոյին գումարում ենք Էսկոբար հավելվածը, ապա լիովին այլ պատկեր ենք ստանում:

• 

Սա շատ ավելի պայթյունավտանգ խյուս է: Ինչպես կասեր հայտնի ֆիլմի հերոսը ՝ նման կերպարներին հարևան շքամուտքում չես հանդիպի: 20-րդ դարի ամենահայտնի նարկոբարոնի ձեռքերը հասել էին նաև ֆուտբոլին:

Հայտնի է, որ բոլոր հասարակություններում էլ քրեական տարրերի նկատմամբ կա որոշ ռոմանտիզացված վերաբերմունք: Միգուցե դա էր պատճառը, որ Կոլումբիայի ֆուտբոլի ֆեդերացիայի որոշ անդամներ մտադիր էին Մեդելին քաղաքում կանգնեցնել Էսկոբարի հուշարձանը: Ինչու՞.

Թույլ տվեք ասել ՝ դա տգիտության և թերկրթության արդյունք է: Մի բան պետք է հստակ գիտակցել ՝ Պաբլո Էսկոբարը ոճրագործ է, ով միլիոնավոր մարդկանց կյանքեր է խորտակել:

Բարեգործի, առաջնորդի, «լավ տղայի» սին կերպարը ավարտին հասավ ընդամենը 1 կրակոցով: Սակայն, այդ կրակոցից առաջ Էսկոբարը հերոինային մշուշով պատել էր շատերին: Դրանից չէր խուսափել նաև ֆուտբոլը:

Թմրանյութերի վաճառքից ստացած գումարները նաև մեծ խնդիրներ էին ստեղծում Էսկոբարի համար: Պաբլոն ստիպված էր մեծ գումարներ ներդնել տարբեր նախագծերի մեջ ՝ այդպիսով «լվանալով կեղտոտ դոլարները»:

Իսկ ո՞րն է գումար լվանալու լավագույն միջոցը.

Բարեգործություն.

Բարեգործի «ճերմակ թիկնոցը» շատերն են սիրում հագնել: Իսկապես, հաճելի է, երբ պլեբեյի մտածողություն ունեցողները ծափահարում են քեզ և չեն էլ մտածում, որ այդ փոքրիկ նվիրատվության համար նրանք շատ ավելի մեծ արժեք են վճարում:

Իր ծննդավայր Մեդելինում մի շարք ճանապարհներ, դպրոցներ և եկեղեցիներ կառուցելուց հետո Էսկոբարը իր ուշադրությունը ուղղեց սպորտի վրա, մասնավորապես ՝ ֆուտբոլի:

80-ական թվականների սկզբում Էսկոբարը սկսեց հետքրքրվել Կոլումբիայի ֆուտբոլի առաջնությամբ: Մեդելին քաղաքում կառուցվեցին մի շարք փոքրիկ խաղադաշտեր: «Թմրանյութերի արքան» երկրպագում էր «Ինդեպենդիենտե» ակումբին:

Ֆուտբոլի հանդեպ ունեցած սերը միակ հանգամանքը չէր, որ ստիպեց Էսկոբարին զբաղվել այս սպորտաձևով: Թմրանյութերի վաճառքով զբաղվող իր մրցակիցներից շատերն էին ֆուտբոլային ակումբների սեփականատերեր դարձել:

Նա դարձավ «Աթլետիկո Նասիոնալ» ակումբի հովանավորը: Մի զարմանալի զուգադիպությամբ, թիմը սկսեց անհավանական հաղթանակներ տանել: Մեր դյուրահավատ ընթերցողները կմտածեն ՝ ի՞նչ է որ, թիմը երևի համալրվել է բարձրակարգ ֆուտբոլիստներով և սկսել է «ցնցել պարահրապարակը»:

Իհարկե, ես գնահատում եմ ռոմանտիզմն ու աբստրակցիոնիզմը, բայց ՝ ոչ այսօր:

Բանն այն է, որ Էսկոբարի հովանավորած թիմի շուրջ վատ լուրեր էին պտտվում: «Չար լեզուները» ասում էին, որ ֆուտբոլիստներից շատերը ստիպողաբար ներքաշված են թմրանյութերի վաճառքի մեջ: Նրանց աշխատավարձը կախված էր ոչ միայն ֆուտբոլային ցուցանիշներից, այլև «սպիտակ դիցափոշու» (Էսկոբարը այդպես էր անվանում հերոինը) իրացման քանակից:

• 

Բացի այդ, «Աթլետիկո Նասիոնալի» առաջին պարտությունից հետո, այդ խաղը վարած մրցավարը ինքնասպանություն գործեց ՝ նետվելով կամրջից:

Հետո ևս մեկ մրցավար, հետո ՝ մյուսը….Իհարկե, այս ամենը «պատահականություն» էր:

Չէ՞ որ Պաբլոն բարի ծաղկավաճառ էր, մեր օրերի Կարա Բալան: Նրա ուղարկած «վարդերից» մեկն էլ բաժին հասավ Միգել Ռոդրիգեսին, ով Էսկոբարի վաղեմի հակառակորդն էր և «Ամերիկա դե Կալի» ակումբի սեփականատերը: «Կարմիր վարդի» կրակոցը հայտնվեց Ռոդրիգեսի կրծքին, որից հաշված ժամեր անց նա մահացավ:

• 

Կարծում եմ ՝ հասկանում եք, թե ինչու հայտնի շատ ֆուտբոլիստներ և մարզիչներ չէին ցանկանում հայտնվել այս թիմում: Այսպիսով, ակումբը համալրվում էր երիտասարդ ֆուտբոլիստներով, որոնց թվում էին ՝ Ռենե Էգիտան, Լեոնել Ալվարեսը և Լուիս Պերեան: Հետագայում նրանք կդառնան կոլումբական ֆուտբոլի իրական լեգենդներից մեկը:

Սատանան դա հրեշտակն է, որը եկել է իշխանության

Սակայն, վերադառնանք Էսկոբարին: Նրա ունեցած հնարավորությունները «Աթլետիկո Նասիոնալին» դուրս բերեցին Լիբերտադորեսի գավաթի եզրափակիչ:

Վստահ եմ ՝ կարիք չկա մանրանալ և խոսել այն մասին, որ մրցաշարի ընթացքում հանկարծամահ եղան «Ատլետիկո Նասիոնալի» մրցակիցներից երեքի մարզիչները:

Ի դեպ, նրանք բոլորն էլ դրախտում են: Ի՞նչ եք զարմացած հայացքով սառել. Պաբլոն է ասել: Իսկ Պաբլոն երբեք չի ստում: Նա բարի ծաղկավաճառ է, հիշում եք չէ՞:

Եզրափակչում «Աթլետիկո Նասիոնալը» հանդիպեց պարագվայական «Նասիոնալի» հետ: Այն տարիներին եզրափակիչը բաղկացած էր երկու հանդիպումից:

• 

Առաջին խաղում հաղթող դուրս եկավ պարագվայական ակումբը (2:0): Պատասխան հանդիպումը պետք է կայանար Մեդելինում, սակայն, լարված իրավիճակը ստիպեց կազմակերպիչներին փոխել հանդիպման վայրը:

Խոան Կառլոս Լուտո

Այս մարդու անունը ձեզ ոչինչ չի ասում. այն պարզապես լսում է: Լուտոն լսում էր իր հասցեին հնչող սպառնալիքներ, որոնք օրեցօր ավելի վտանգավոր էին դառնում:

«Մենք գիտենք, թե որտեղ ես դու ապրում: Գիտենք քո երեխաների անունները: Գիտենք քո կնոջ կրծկալի համարը: Եվ նույնիսկ գիտենք, թե քո սիրուհին ինչ է բղավում, երբ դուք սիրով եք զբաղվում:

Նա ասում է ՝ Սեքս, կեքս, շմեքս. լրիվ ցնդած տեսակ է»:

• 

Կառլոս Լուտոն եզրափակիչ հանդիպման գլխավոր մրցավարն էր: Արգենտինացի 44-ամյա տղամարդը մեկ օրում զգաց, թե ինչ է նշանակում կանգնել Էսկոբարի ճանապարհին:

Գլխավոր հանդիպումից մեկ շաբաթ առաջ, նա իր օգնականների հետ վարեց «Ինտեպենդիենտեի» մասնակցությամբ հանդիպում, որը Պաբլոյի սիրելի ակումբներից մեկն էր:

Եզրային մրցավարները մի քանի կասկածելի որոշումներ ընդունեցին և «Ինտեպենդիենտեն» պարտություն կրեց (2:3): Նրանցից մեկը սպանվեց հանդիպման ավարտից անմիջապես հետո: Եվ դա տեղի ունեցավ Լուտոյի աչքերի առջև: Խայիրո Վելասկեսը, ով Պաբլոյի մտերիմ ընկերն էր, տարիներ հետո խոստովանեց, որ այդ սպանությունը իրականացվել է Էսկոբարի հրամանով:

Ահա այսպիսի տպավորիչ «ներկայացումից» հետո, Կառլոս Լուտոն պետք է վարեր Լիբերտադորեսի գավաթի եզրափակիչը: «Աթլետիկո Նասիոնալը» պատասխան խաղում հաղթեց ՝ 2:0 հաշվով և չեմպիոնական տիտղոսը որոշվեց 11-մետրանոց հարվածների միջոցով:

Լուտոն 3 անգամ ստիպեց պարագվայական ակումբի ֆուտբոլիստներին կրկնել հարվածը: Ստադիոնում ոչ ոք չէր հասկանում, թե որն է դրա պատճառը, իսկ մենք ՝ գիտենք. սեքս, կեքս, շմեքս:

Այդ 3 հարվածներից մեկը ՝ շեղ էր: Այսպիսով, «Աթլետիկո Նասիոնալը» հաղթեց 11-մետրանոց հարվածաշարը (5:4) և նվաճեց 1989 թվականի Լիբերտադորեսի գավաթը:

Ի՞նչ արժե հաղթանակը

Ցանկացած քայլ, ցանկացած գործողություն կատարելիս պետք է մտածել դրա արժեքի մասին: Ի՞նչ արժե հաղթանակը. սա այն հարցն է, որը շրջապատում է մեզ կյանքի բոլոր հատվածներում: Հաղթանակի և պարտության սահմանաբաժանը այնքան նուրբ է: Ընդամենը մեկ կրակոց և քո արձակած հազարավոր նախկին կրակոցներն ու հաղթանակներն անիմաստ են դառնում:

1993 թվական. դեկտեմբեր 2.

Այդ օրը 26-ամյա Էմիլիոն կրակեց Պաբլոյի մեջքին: Էսկոբարը ընկավ իր հարազատ «դիցափոշու» պարկերի վրա: Երիտասարդ ոստիկանը առաջինն էր, ով մոտեցավ արյունաքամ լինող Էսկոբարին: Դժվար է ասել, թե նրանցից ով էր ավելի վախեցած:

Դժվար է ասել նաև, թե ինչու Կոլումբիայի ֆուտբոլի ֆեդերացիայի մի շարք անդամներ շարունակում են վախենալ Էսկոբարի ուրվականից: 27 տարի է անցել, կարելի է թուլանալ:

Իսկ միգուցե նրանք տարբերության նշան չե՞ն դնում հաղթանակին հասնելու միջոցների մեջ: Էսկոբարի հուշարձանը տեղադրելու քննարկումները արագ ավարտ ունեցան:

Կոլումբական հասարակության ճնշման ներքո այս նախագիծը մարեց իր սկզբնակունքում: Սակայն, դա չէ գլխավորը:

• 

Նոր «ծաղկավաճառներ» միշտ էլ կան և կլինեն: Կարևորն այն է, որ շատերը իմանան ճշմարտությունը և չտարվեն «դիցափոշու» մահացու փայլով:

Պարզապես անհրաժեշտ է որոշում կայացնել՝ ինչն է կարևոր ձեզ համար. խաղի կանոննե՞րը,  թե՞ խաղի արդյունքը: Հաղթանա՞կը, թե դրան հասնելու միջոցը:

Նարեկ Գրիգորյան