«Երբեմն դժվար է բառեր գտնել, երբեմն դժվար է դրանք թղթին հանձնել, երբեմն էլ՝ անիմաստ: Շատ մտածողներ են խոսել կյանքի իմաստի և ճակատագրի մասին: Այս թեմայով ստեղծվել են կրոններ և հոգևոր ուղղություններ, բայց դրանցից ոչ մեկը չեն կարող տալ այն հստակ բանաձևը. ինչու՞ է պատահում այն, ինչը չպետք է լիներ»:
Կոբի Բրայանտի այս մտքերը շատերին ծանոթ չեն: Մեզ հրամցվել են բասկետբոլին վերաբերող նրա մտքերը, սակայն, ցավալի օրինաչափությունը բոլորիս հիշեցնում է լեգենդար բասկետբոլիստի այս խոսքերը: Զարմանալի է, որ «Սև Մամբան» իր ինքնակենսագրական գրքում տալիս էր այս հարցը:
Այդ նույն ճակատագրի հեգնանքն է, որ այսօր թակում է մեր դռները և տալիս է նույն հարցը՝ ինչու՞.
Հունվարի 26. Կալիֆորնիայում սեփական ուղղաթիռի վթարից մահացավ NBA-ի լեգենդ Կոբի Բրայանտը: Համաշխարհային լրատվամիջոցները ամեն վայրկյան նոր տվյալներ էին հաղորդում այդ սարսափելի իրադարձությունից: Աղետը չխնայեց նաև Բրայանտի դստերը՝ Ջանային և այդ չարաբաստիկ չվերթի մյուս ուղևորներին: Այս օրերի ընթացքում աշխարհի տարբեր անկյուններից լսվում են ցավի և կարեկցանքի հաղորդագրություններ: Եվ այդուհանդերձ՝ ինչու՞.
Նախապես նշեմ, որ այսօր չենք փորձելու գտնել դրա պատասխանը: Արդեն մի քանի օր է անցել այդ դեպքերից և այժմ կարող ենք մի փոքր զսպել հույզերը ու «մութ սենյակում» տեսնել լույսի ճանապարհը: Մենք պարզապես զրուցելու ենք, և դա անելու ենք բարձրաձայն: Այսօր քանդվելու է հեղինակի և ընթերցողի միջև եղած պատնեշը: Միասին ճանապարհորդելու ենք մեր սիրելի բասկետբոլիստի հիշողություններում ՝ թակելով մի շարք դռներ, որոնք միգուցե մեզ կտան որոշ հարցերի պատասխաններ:
5 վայրկյան. մեր առաջին կանգառը իտալական Պադովա քաղաքում է: Բրայանտը իր մանկության մի մասը անցկացրել է այս հրաշալի վայրում: Նրա հայրը՝ Ջո Բրայանտը, բավականին հայտնի բասկետբոլիստ էր: NBA-ում նա շատ հանդիպումներ էր անցկացրել և որոշել էր կարիերան ավարտել Իտալիայում: Փոքրիկ Կոբին հայտնվեց գեղատեսիլ անտառներով և գետերով հարուստ այս վայրում: Նա դարձավ ֆուտբոլի մեծ երկրպագու, ով բաց չէր թողնում իր սիրելի թիմի՝ «Միլանի» հանդիպումները: Բայց ինչպես ասում են՝ գենետիկային չես խաբի:
Կոբին հոր գուլպաներից գնդակներ էր սարքում և նետում էր զգեստապահարանի վրա դրված աղբամանի մեջ: Իհարկե, Ջո Բրայանտը չէր զայրանում իր որդու վրա, քանի որ արդեն այդ տարիքում տեսնում էր փոքրիկի տաղանդը:
«Տղաս, հրաշալի նետում էր: Մի հուսահատվիր, եթե որոշ դեպքերում դրանք չեն ստացվում: Հիշիր. դու միշտ ունես ժամանակը 5 վայրկյանով հետ տալու հնարավորություն: Եթե սխալվես, ապա ես հետ կտամ ժամանակը և դու ևս մեկ նետման հնարավորություն կունենաս»: Եվս մեկ հնարավորություն…
Բոլորիս այնքան ծանոթ արտահայտություն է, այդպես չէ՞:
Իր ամբողջ կարիերայի ընթացքում «Սև Մամբան» չունեցավ այդ երկրորդ հնարավորության կարիքը: Նա ամենին հասնում էր առաջին իսկ հնարավորությունից: Փենսիլվանիայի դպրոցներից մեկում սկսելով իր սիրողական կարիերան, Կոբին 1996 թվականին հայտնվեց NBA-ի «Շարլոթ Հորնեթս» ակումբում: Իհարկե նրանք չէին հրաժարվի երկրորդ հնարավորությունից, քանի որ կատարեցին ակումբի պատմության գլխավոր սխալներից մեկը՝ վաճառելով Բրայանտին «Լոս Անջելես Լեյքերսին»:
Անխնա առաջատար Բրայանտը հայտնվեց իր սիրելի թիմում, որտեղ հանդես եկավ 20 մրցաշրջանների ընթացքում ՝ դառնալով NBA-ի հնգակի չեմպիոն, առաջնության ամենաարժեքավոր բասկետբոլիստ, բոլոր աստղերի խաղերի 18-ակի մասնակից: 34 տարեկանում գերազանցեց 30.000 միավորի շեմը: Forbes-ի գնահատմամբ նրա կարողությունը գերազանցում էր 600 միլիոն դոլարը: Adidas-ի, Sprite-ի, Giorgio Armani-ի հետ կնքած պայմանագրերը Կոբիին միլիոնավոր դոլարներ էին բերում ,բայց իրական «Մամաբային» կարող էիք տեսնել միայն «Սթեյփլս Սենթրում»:
Սա իրական սիրո և նվիրվածության պատմություն է: «Լեյքերսը» միշտ էլ ունեցել է ֆանտաստիկ կատարողներ՝ Քարիմ Աբդուլ- Ջաֆար, Շաքիլ Օ՛ Նիլ…ի դեպ՝ խոսենք վերջինիս մասին:
Բրայանտը և Շաքիլը միասին կառուցեցին «Լոս Անջելես Լեյքերսի» չեմպիոնական խաղը, բայց նրանց հարաբերությունները այնքան էլ դյուրին չէին: Երբ երկու քաղցած առյուծ հայտնվում են մեկ վանդակում, դժվար է ակնկալել, որ նրանք միմյանց անեկդոտներ կպատմեն: Շոտլանդական այս ասացվածքը լավագույն կերպով է բնորոշում այս երկու հսկաների հարաբերությունները: Նրանք չափազանց տարբեր էին: Խաղադաշտում դա չէր նկատվում, բայց դրանից դուրս՝ «հրդեհ էր տիրում»: Բրայանտի հետ խնդիրների պատճառով թիմից հեռացավ ոչ միայն «Մեծ Շաքը», այլև «Լեյքերսի» մարզիչ Ֆիլ Ջեքսոնը: Նա ցանկանում էր լինել միակ «ջութակահարը» և «Մամբան» հասավ դրան:
Կարելի է չհամաձայնել հաղթողի հետ, բայց դրանից նա չի դադարում հաղթել: Շաքիլի և Ջեքսոնի հեռանալուց հետո Կոբին ևս երկու անգամ իր՝ Բրայանտի թիմի համար նվաճեց NBA-ի չեմպիոնական տիտղոսը:
Նա այդպես էլ չդարձավ թիմային խաղացող, քանի որ Կոբին այդ դեպքում կդավաճաներ իր էությանը: Նա հերոս է, ով ամենաբարդ պահին փրկում է թիմին. Ֆիլ Ջեքսոն
Մեր երկրորդ կանգառի անունն է ՝ Մայքլ Ջորդան: NBA-ի լեգենդի հետ համեմատությունները Բրայանտին ուղեկցում էին դեռ առաջին օրերից: Դժվար է վիճել այն մտքի հետ, որ նրանք կարծես մեկ բջջից ստեղծված լինեին:
«Երբ ես առաջին անգամ խաղացի Ջորդանի դեմ, չէի կարողանում զսպել հուզմունքս: Հետո հավաքվեցի և փորձեցի կանգնեցնել նրան: Ես 17 տարեկան էի, իսկ նա`33: Նրա տեխնիկան ֆենոմենալ էր, և ես ուզում էի ապացուցել՝ ես էլ եմ այդպես կարողանում: Մենք 11 հանդիպում անցկացրինք միմյանց դեմ ու դրանցից յուրաքանչյուրը մի գեղարվեստական ֆիլմի էր նման»:
Իրոք, Ջորդանի հետնորդ տիտղոսը ամեն պատահական մարդու չեն ընծայում: Նրանք երկուսն էլ ճախրում էին խաղադաշտում: Դրանք իրական մարտիկներ էին, ովքեր չէին կանգնում ոչնչի առաջ և հասնում էին իրենց նպատակին:
Հատկանշական է, որ Ջորդանը այն քչերից մեկն էր, ում մասին Բրայանտը ոչ մի վատ արտահայտություն չի արել: Շատերը կարծում էին, որ Բրայանտի եսասիրությունը կործանարար ուժ է, որին չեն դիմանում շատերը: Նա թիմային մարզաձևը դարձնում էր անհատական՝ իր դեմ հանելով թե՛ մրցակիցներին, թե՛ թիմակիցներին:
Կոբին ժամանակին խոստովանել էր, որ չի երազել դառնալ թիմի առաջատարը, լավագույն բասկետբոլիստը, այլ ցանկացել է լինել հերոս, ով միայնակ կհաղթահարի բոլոր դժվարությունները: Ահա այս խոսքերը ոմանց լարում էին նրա դեմ, բայց այժմ հստակ է՝ դա չէր խնդիրը: Այդ ինքնավստահ, կանոններ չհարգող, անտանելի թվացող տղան՝ մեզնից մեկն էր, ով ամբողջ կյանքում երազում էր նմանվել իր կուռքին՝ Մայքլ Ջորդանին: Նա հայտնվում էր վատ պատմությունների կենտրոնում, կռվում էր, դիմադրում, ավելի «հավատում» էր տաժանակիր մարզումներին, քան տաղանդին:
Խաղում էր կոտրված ձեռքով, ամբողջ գիշերը մարզում էր 3 միավորանոց նետումները՝ նյարդայնացնելով մարզիչներին, ովքեր կեսգիշերին պետք է դիտեին նրա մարզումները: Կար մեկ նպատակ. կլորին նետել ցանցը և նա դա անում էր անկասելի եռանդով: Կոբին երբեք չէր վախենում սխալվելուց: Նա ցուցադրում էր իր մութ կողմերը, չէր վախենում ծիծաղելի երևալուց, ձգտում էր կատարելության ՝ վեր բարձրանալով յուրաքանչյուր անկումից հետո:
Դժվար է հավատալ, որ այս անգամ դա նրան չի հաջողվի: Չի հաջողվի 5 վայրկայնով հետ տալ ժամանակը, կատարել բոլորին փրկող նետումը:
Եվ նորից առաջին պլան է գալիս չգտնված բանաձևը. «ինչու՞ է պատահում այն, ինչը չպետք է լիներ»:
Ինչու՞ չտրվեց հնարավորություն՝ մահվան դեմ պայքարելու և հաղթելու: Ինչու՞ այս խաղը սկսվեց և ավարտվեց անհավասար կանոններով:
Ես չգիտեմ՝ երբ է ավարտվելու խաղը, բայց վստահ եմ, որ դեռ կունենամ երկրորդ նետման հնարավորություն. Կոբի Բրայանտ
Նարեկ Գրիգորյան
