Հայաստանի ազգային հավաքականի ոսկե սերնդի ներկայացուցիչները մեկը մյուսի հետևից ավարտել են ֆուտբոլիստի կարիերան, իսկ նրանցից մի քանիսն արդեն մարզչական գործունեություն են ծավալում։ Վարդան Մինասյանի գլխավորած հավաքականի անփոխարինելի հենակետային կիսապաշտպան Արթուր Եդիգարյանն էլ համալրել է երիտասարդ մարզիչների շարքերը։ Մեր կիսապաշտպանը, որն արտերկրում գերազանցությամբ հանդես է եկել ղազախական «Կայրաթում» և Մինսկի «Դինամոյում», այժմ իր կուտակած փորձը և գիտելիքները փոխանցում է երեխաներին։ Armsport-ը բացառիկ հարցազրույց է անցկացրել Արթուր Եդիգարյանի հետ և փորձել հասկանալ Արթուր Եդիգարյան մարզչի աշխատանքի գլխավոր սկզբունքները։
Արթուր, ինչո՞վ ես հիմա զբաղվում, ինչպիսի՞ն է կյանքը ֆուտբոլիստի կարիերան ավարտելուց հետո։
Յուրաքանչյուր ֆուտբոլիստի համար կարիերան ավարտելուց հետո միշտ էլ բարդ է հարմարվել նոր իրողությանը։ Բայց կյանքը շարունակվում է։ Ես իմ մյուս թիմակիցներից շատերի նման ինձ փորձում եմ գտնել մարզչական աշխատանքում։ Ես այս պահին աշխատում եմ Ավանի Ֆուտբոլի ակադեմիայում, որտեղ մարզում եմ 2012 թվականին ծնված պատանիներին։ Բացի դրանից, նույն գործունեությունը ծավալում եմ նաև «Արարատ-Արմենիայում»՝ այնտեղ աշխատելով արդեն 2013 թվականին ծնված երեխաների հետ։ Շատ հաճելի է աշխատել երեխաների հետ, բայց միևնույն ժամանակ, այդ աշխատանքը շատ բարդ է ու պարտավորեցնող։ Ամենակարևորը, որ պետք է սովորեցնենք երեխաներին՝ ֆուտբոլային այբուբենն է։ Ամեն ինչ պետք է սովորել փուլ առ փուլ՝ գնդակի կասեցում, փոխանցում, ճիշտ դրված հարված, դիրքի ճիշտ ընտրություն, գնդակի խլում և այլն։ Շատ կարևոր է միանգամից երեխաներին ճանաչելը, քանի որ յուրաքանչյուր երեխա արդեն անհատականություն է, և նրանց պետք է ամեն մեկին տրամադրել յուրահատուկ մոտեցում։
Ինչպե՞ս տրվեց մարզչական գործունեություն ծավալելու որոշումը։
Բնականաբար, կարիերաս ավարտելուց հետո շատ էի ցանկանում մնալ ֆուտբոլի մեջ, շարունակեի իմ ֆուտբոլային գործունեությունն արդեն մարզչական աթոռին։ Սկզբնական շրջանում իհարկե շատ դժվար էր։ Մարզչի աշխատանքը, մանավանդ մանկապատանեկան ֆուտբոլում, պահանջում է ամուր նյարդեր, հավասարակշռություն, այն հսկայական էներգիա է խլում։ Սակայն ժամանակի ընթացքում հարմարվել եմ, ու ամեն ինչ իր տեղն է ընկել հիմա։ Կարող եմ վստահաբար ասել, որ ոչ մի մասնագիտություն ու ոչ մի նոր գործ հեշտությամբ չի յուրացվում, ոչ մի հաղթանակ հեշտությամբ չի տրվում։ Ամեն ինչի պետք է հասնել տքնաջան աշխատանքի շնորհիվ։ Իմ պարագայում ամեն ինչ պարզ էր՝ ես շատ եմ սիրում ֆուտբոլը, շատ-շատ եմ սիրում երեխաներին։ Բնականաբար, տարիների ընթացքում կուտակած փորձն ինձ օգնել է աշխատանքային նոր միջավայրում։ Հիմա ես իմ աշխատանքը կատարում եմ մեծագույն սիրով ու, կարելի է ասել, հեշտությամբ։
Դու հիմա աշխատում ես երեխաների ու պատանիների հետ։ Զարգացման ի՞նչ մեթոդիկա ես կիրառում դու, ո՞ր գործոնն է ամենակարևորը։
Շատ կարևորում եմ մանկապատանեկան ու, ինչու չէ՝ նաև պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլում հոգեբանության գործոնը։ Մեծ տարիքում ամուր հոգեբանություն ունենալու համար անհրաժեշտ է փոքրուց երեխային ցուցաբերել անհատական մոտեցում, իմանալ նրա առանձնահատկությունները, ուժեղ կողմերը զարգացնել և թույլ կողմերը հասցնել նվազագույնի։ Ժամանակ առ ժամանակ մարզումներից հետո զրուցում ենք երեխաների հետ։ Երբեմն դա անում ենք խմբակային ձևով, երբեմն էլ լինում են անհատական զրույցներ։ Դրանց ընթացքում երեխաների մեջ ամուր հոգեբանությունից զատ փորձում ենք սերմանել նաև կարգապահություն, որովհետև այն կարևոր նշանակություն ունի թե դաշտում, թե դրա սահմաններից դուրս։ Իրենց մեջ սերմանում ենք, իհարկե, հաղթողի հոգեբանություն։ Այսպես ամեն օր իրար հետ աշխատելով՝ շարժվում ենք առաջ և հասնում մեր առջև դրված նպատակին։
Երեխաներին փորձում եմ փոխանցել այն բոլոր գիտելիքները, որոնք ձեռք եմ բերել ֆուտբոլիստի կարիերայի ընթացքում, որոնք ձեռք եմ բերել տարբեր մարզիչների հետ տարբեր երկրներում խաղալու տարիներին։ Բացի դրանից, այս ընթացքում ստացել եմ նոր, արդեն մարզչական գիտելիքներ՝ ստանալով B և A որակավորում։ Այս ամենը փորձում եմ համադրել, մշակել մեթոդիկա ու փոխանցել երեխաներին։ Իմ կարծիքով, լավ ֆուտբոլիստ լինելուց զատ պետք է լինել լավ մարդ։ Իմ բոլոր սաներին առաջին օրից դա եմ սովորեցնում։ Խնդիրն այն է, որ մանկապատանեկան ֆուտբոլից հասուն պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլ ոչ բոլորն են անցում կատարում, իսկ հասարակության համար ու կյանքում լավ մարդիկ միշտ են պետք։
Կա՞ն աչքիդ տակ հայ պատանիներ, երիտասարդներ, որոնք կարող են ունենալ լավ հեռանկարներ։
Բնականաբար, շատ տաղանդավոր երեխաներ են անցնում մեր ձեռքի տակով, բայց միայն տաղանդը բավական չէ լավ ֆուտբոլիստ դառնալու համար։ Նրանք պետք է լինեն, առաջնահե՛րթ լինեն կարգապահ ու աշխատասեր։ Միևնույն ժամանակ պատանիները պետք է դպրոցում լավ սովորեն, բայց մարզումներն էլ բաց չթողնեն։ Այն գիտելիքները, որոնք նրանք ստանում են մեզ մոտ, պետք է յուրացնեն արագ։ Կարծում եմ՝ մենք կունենանք լավ ապագա, եթե յուրաքանչյուր տարիքային խմբում առանձնացնենք 1-2 ֆուտբոլիստ, և նրանք մի օր համալրեն Հայաստանի երիտասարդական կամ ազգային հավաքականը։ Այդ դեպքում մենք կունենանք մանկապատանեկան ֆուտբոլի զարգացման դրական դինամիկա, ու ամեն բան լավ կլինի։
Որո՞նք են Արթուր Եդիգարյան մարզչի հետագա քայլերը, ի՞նչ նպատակ է նա իր առջև դրել։
Բոլորս էլ ուզում ենք, որ բարձրակարգ ակումբներում ու բարձրակարգ լիգաներում աշխատենք, բայց գիտակցում եմ նաև, որ բարձրակարգ մարզիչ լինելու համար նախ պետք է սկսել աշխատել մանկապատանեկան տարիքային խմբերի հետ։ Դրա միջով անցնելով միայն մենք կարող ենք քայլ առ քայլ բարձրանալ մարզչական աստիճաններով վեր։ Ես էլ կուզեմ որոշ ժամանակ անց գլխավորել Հայաստանի որևէ տարիքային հավաքական, Առաջին լիգայի կամ Բարձրագույն խմբի առաջնության թիմի գլխավոր մարզիչ լինել։ Նպատակս բարձր տեղերի համար պայքարելն է։ Այդպիսին եմ եղել ֆուտբոլիստ եղած ժամանակ, այդպիսին եմ նաև այսօր, այդպիսին են նաև իմ նպատակները։ Իսկ դրանց կարելի է հասնել միայն սեփական աշխատանքը սիրելով։ Ես սիրում եմ իմ աշխատանքը և, կարծում եմ՝ ամեն ինչ գնում է իր բնականոն հունով։
Ռոբերտ Գասպարյան
