Ինչքան էլ բոլորիս համար էլ հետաքրքիր են եվրոպական թոփ առաջնության հանդիպումները, բայց մեր հոգու խորքում՝ մի փոքրիկ անկյունում, մի մեծ տեղ ենք հատկացնում հայկական ֆուտբոլին: Չէ՞ որ այն մերն է: Նրանք էին անցած տարի մեզ ուրախության պահեր պարգևում: Նրանց խաղերն էինք մարզադաշտից դիտում ու ուրախանում՝ վայելելով Իլյա Անտոնովների ու Պետրոս Ավետիսյանների գոլերը: Արթուր Միրանյանն էր Գյումրու քաղաքային մարզադաշտում հավաքված երկրպագուներին պահում ցնծության մեջ:
Մոռացա՞նք:
Թե՞ մենք մեր ակումբների կողքին ենք, երբ նրանք հայտնվում են Եվրագավաթային շրջանում կամ ավելի վատ՝ հաղթահարում են մեկ-երկու փուլ: Թե՞ գնում ենք մարզադաշտ ինչ-որ հեղինակավոր խաղացողի տեսնելու: Անշուշտ, կան այդպիսիք, բայց նրանք մեծամասնություն չեն:
Երբ ֆեդերացիան հայտարարեց, որ խաղերն անցնելու են դատարկ տրիբունաների ուղեկցությամբ, սոցցանցերում հումորային գրառումների հեղեղատ եղավ այն առիթով, թե իբր խաղերն առանց այդ էլ անցնում էին դատարկ տրիբունաների ուղեկցությամբ: Իսկ այդ մարդիկ տեղյա՞կ են, թե քանի ֆուտբոլասեր է լինում, օրինակ, Վանաձորում, Գյումրիում կամ Չարենցավանում: Ինչու՛ ոչ՝ նաև Երևանում: 100, 200, 500 կամ 1000 մարդը մարդ չէ՞: Միգուցե, նրանց համար մարդկանց x քանակը մարդկային թիվ չէ՞: Միգուցե, խաղին պետք է լինի 10 հազար հոգի, որ նրանք հաշվե՞ն՝ խաղին ներկա են լինում երկրպագուներ: Ծիծաղելի է:

Այն մարդիկ, որոնք միշտ այցելում են Բարձրագույն խմբի խաղերին, այս ընթացքում ծարավել են հայկական ֆուտբոլով, և նրանց վիրավորել պետք չէ: Եվ քանի մենք այդկերպ ենք մտածում, մեր ֆուտբոլը շաաատ դանդաղ կշարժվի առաջ: Այս ամենից զատ, սակայն, այսօր ֆուտբոլի վերադարձը զուտ մարզական իրադարձություն չէ, այն կորոնավիրուսի դեմ տարվող պայքարում հնարավոր հաղթանակի փոքրիկ խորհրդանիշ է։
Եվ այսպես, Բարձրագույն խմբի առաջնությունը վերադառնում է: Վերադառնում է նաև Առաջին խմբի առաջնությունը: Ինչպես արդեն նշեցինք, խաղերը կայանալու են դատարկ տրիբունաների ուղեկցությամբ:
Թիմերը առաջնության վերսկսմանը կներկայանան ոչ ամբողջական կազմերով
Առաջնության վերսկսումից առաջ թիմերն ընկերական խաղեր անցկացրեցին ու մի քանի խաղում տարօրինակ արդյունքներ գրանցվեցին: Իհարկե, տրամաբանական է, քանի որ 2 ամիս թիմային մարզում չէին ունեցել խաղացողները, և յուրաքանչյուրը տարբեր մարզավիճակում էր, ու գաղտնիք չէ նաև, որ ամեն խաղացող յուրովի է մարզավիճակ հավաքում: Այնպես որ առաջնության վերսկսումից հետո, որոշ ժամանակ պետք է ցանկացած արդյունք էլ սպասել: Կա ևս մեկ փաստ: Այն թիմերը, որոնք կարանտինային շրջանում արգելել են իրենց խաղացողներին մեկնել Հայաստանից կամ խաղացողները չեն մեկնել, շահել են: Կան թիմեր, որոնք այս պահին ամբողջական կազմով չեն մարզվում: Գլխավոր օրինակը, թերևս, Երևանի «Արարատն» է: Թիմի ճամբարից այս պահին 6-7 խաղացող է բացակայում, որոնք հիմնականում գտնվում են Ռուսաստանի Դաշնությունում և դեռևս անորոշ է՝ երբ կկարողանան վերադառնալ: Նույնիսկ, եթե նրանք այսօր վերադառնան, դեռ պետք է կարանտինում գտնվեն, հետո վերադառնան մարզումներին, իսկ չեմպիոնության համար պայքարող թիմի համար դա լուրջ կորուստ է: Հենց ռուս ֆուտբոլիստներն են հիմնականում տոն տալիս «Արարատի» խաղին:

«Արարատ-Արմենիայից» միայն Ստեֆան Չուպիչն է ուշ միացել թիմին, բայց կա նրան փոխարինող՝ ի դեմս Դմիտրի Աբակումովի: Համեմատաբար նախընտրելի վիճակում է Գյումրիի «Շիրակը», որտեղից միայն բացակայում է սերբ հարձակվող Ուրոշ Նենադովիչը: «Փյունիկ» վերջերս են վերադարձել Արտյոմ Սիմոնյանն ու Սերոբ Գրիգորյանը, և այդ պատճառով նրանց դժվար է պատկերացնել առաջիկա խաղի հայտացուցակում: Այս պահին թիմում չեն Սերգեյ Շևչուկը, Դենիս Մահմուդովը և Սալոմոն Նիրիսարիկեն: «Լոռիից» Հայաստանում չէ գլխավոր մարզիչ Դավիդ Կամպանյան: Իր գլխավոր մարզչին՝ Ալեքսանդր Գրիգորյանին, չի հասցրել Հայաստան վերադարձնել նաև «Ուրարտուն»: Վերջին երկու ակումբների մի քանի խաղացող էլ են բացակայում Հայաստանից: Այս տեսանկյունից ամենաշահեկան իրավիճակում «Ալաշկերտը», «Նոան» և «Գանձասար-Կապանն» են, որոնց ֆուտբոլիստները գտնվում են Հայաստանում:

Մինչ առաջնության վերսկսումը քննարկվեց ձևաչափի փոփոխման տարբերակ
Նախ սկսենք նրանից, որ առաջարկվում էր առաջնության մնացած հատվածը շարունակել նախկին ձևաչափով և չեղյալ համարել առաջատար վեցյնակի թիմերի վաստակած արտոնությունները. այն է՝ ունենալ ապահովագրված 6-րդ հորիզոնականը: Սակայն ՀՖՖ Գործկոմի հերթական նիստի ժամանակ որոշվեց շարունակել այն նույն ձևաչափով, որով սկսվել էր առաջնությունը: Նախկինում խոսել էինք այն մասին, որ դա միգուցե անարդար կլիներ, քանի որ այդ թիմերն արդեն իրենց արդար քրտինքով վաստակել էին իրենց տեղը լավագույն վեցնյակում:
Սպասելիքներ առաջիկա տուրից
Տվյալ իրավիճակում դժվար է խաղադաշտում մոտիվացիա գտնել 7-9-րդ տեղերը զբաղեցրած թիմերի համար, բայց նրանք իրենց ցուցադրած խաղով ու արդյունքներով են արժանացել այդ բախտին: Առաջիկա տուրով կավարտվի առաջնության առաջին հատվածը: Այս տուրում «Գանձասար-Կապանը» կստանա 3 միավոր, քանի որ մրցակիցը առաջնությունից վաղուց դուրս եկած «Երևանն» է: Մնացած 4 խաղերն էլ առանձնակի հետաքրքիր ու ինտրիգային են: Միգուցե, «Փյունիկը» այլևս մեծ հաշվով այս առաջնությունում պայքարելու մոտիվացիա չունի, սակայն «Արարատ-Արմենիայի» դեմ խաղերին, վստահաբար, փյունիկցիները առանձնակի են պատրաստվում: Այդ տեսանկյունից հետաքրքիր պայքար է սպասվում այդ խաղում: Հնարավորությունների տեսանկյունից փոքր-ինչ առավելությունը գործող չեմպիոնի կողմն է, բայց հետաքրքիր պայքարն ապահովված է: Երկրորդ տեղում գտնվող «Ալաշկերտը» սեփական հարկի տակ կընդունի 6-րդ տեղում գտնվող «Նոային, սակայն այս 2 թիմի միջև եղած տարբերությունը 4 միավոր է: «Ալաշկերտը» վերջին ընկերական խաղերում չէր խնայում ոչ-մեկի: Արմեն Ադամյանի սաները 5 անպատասխան գնդակ ուղարկեցին «Լոկոմոտիվի» դարպասը, 8:1 հաշվով չնկատեցին առաջին խմբի առաջատար «Վեստ Արմենիային» և մարտական ոչ-ոքի՝ 2:2 հաշվով ավարտեցին հանդիպումը «Արարատ-Արմենիայի» հետ:

Ի տարբերություն «Ալաշկերտի»՝ «Նոան» 3 խաղում գրանցեց 3 հնարավոր արդյունքները: Ընդ որում, պարտվեց ԲԿՄԱ-ին: Այս խաղում կարելի է որոշ առավելություն տալ «Ալաշկերտին», չնայած երբեք չի կարելի հիմնվել ընկերական խաղերի արդյունքների վրա: «Արարատ»-«Ուրարտու» խաղում դժվար է ֆավորիտ գտնել: Երկար ժամանակ Բարձրագույն խմբի առաջատար «Արարատն» այս պահին 5-րդն է: Գումարած դրան, ինչպես նշեցինք, թիմում չեն մի շարք առաջատարներ: «Ուրարտուն» էլ նախապատրաստական հատվածում աչքի չընկավ փայլուն ելույթներով: Այս թիմերի հնարավորությունները կարելի է բավարար գնահատել:
Տուրի զարդը, անկասկած, մարզային դերբին է: Ցավոք, դերբիի գլխավոր զարդերից մեկը՝ երկրպագուն, չի կարող ներկա լինել խաղին: Պատկերացնու՞մ եք, Գյումրիում, գյումրեցի-լոռեցի դիմակայությունը: Փոխարենը, հետաքրքիր պայքարը կապահովեն թիմերը:
Աղյուսակում հարևանները մեկ միավորի տարբերությամբ են դասավորված: Երկու թիմն էլ խաղացողների՝ Հայաստանում գտնվելու խնդիր չունեն, բացառությամբ՝ «Շիրակի» հարձակվող Ուրոշ Նենադովիչի, սակայն «Լոռիից», արդեն պարզ է, որ խաղը բաց կթողնի գլխավոր մարզիչը: Այս ամենը համադրելով և հաշվի առնելով նաև հարազատ պատերի առկայությունը, որոշակի առավելություն կարելի է տալ Վարդան Բիչախչյանի թիմին:

Դե ինչ, մեզ բարի երթ ու արդար մրցակցություն: Մեզ մնում է հիշեցնել, որ Առաջին խմբի առաջնությունը վերսկսվում է մայիսի 30-ին: 22-րդ տուրի շրջանակում կմրցեն «Մասիսն» ու «Փյունիկ 2»-ը, «Ալաշկերտ 2»-ն ու «Լոկոմոտիվը», «Տորպեդոն» ու «Արագածը», «Վան» ու ԲԿՄԱ-ն, «Ուրարտու 2»-ն ու «Շիրակ 2»-ը, «Դիլիջանն» ու «Սևանը, «Անին» ու «Լեռնային Արցախը», «Վեստ Արմենիան» ու «Արարատ-Արմենիա 2»-ը:
Արմեն Գարամյան