«Ժամանակակից ֆուտբոլում ֆիզպատրաստությունը չափազանց կարևոր և աշխատատար գործընթաց է, մանկապատանեկան ֆուտբոլում այն ոչ պակաս կենսական է»,- գրում է «Փյունիկի» կայքը՝ հիշեցնելով, որ անցած տարվա հոկտեմբերից ակումբի ակադեմիայում սկսվեց դրա կիրառությունը, իսկ գործը վստահեց նախկին ֆուտբոլիստ և մարզչական միջազգային որոշակի փորձ ունեցող Հայկ Ոսկանյանին։ Ֆուտբոլիստի կարիերան ավարտելուց հետո, Ոսկանյանը որպես մարզիչ աշխատել է «Ուրարտուի» (նախկին՝ «Բանանց») ակադեմիայում։ Որպես ֆիզպատրաստության մարզիչ՝ նրա առաջին կանգառը եղել է ղազախական «Ատիրաուն», այնուհետև մասնագետը վերադարձել է Հայաստան ու աշխատել Երևանի «Ալաշկերտ» և «Արարատ» ակումբներում։
«Փյունիկին» միանալուց մի քանի ամիս անց ակումբի մամուլի ծառայությունը զրուցել է ֆիզպատրաստության գծով ծրագրերի համակարգող Ոսկանյանի հետ, քննարկել ակումբի երեխաների ֆիզիկական և հոգեբանական ընդունակությունները և սպասվելիք արդյունքները։
-Պարոն Ոսկանյան, կխոսե՞ք ընդհանուր ֆիզիկական պատրաստվածության և մանկապատանեկան ֆուտբոլում դրա առանձնահատկությունների մասին։
-Կարճ ասած՝ պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլում ֆիզպատրաստության մարզումները թիմին պատրաստում են կոնկրետ խաղի կամ առաջնության, իսկ մանկապատնեկան ֆուտբոլում գլխավոր շեշտը դրվում է երեխային որպես ֆուտբոլիստ ֆիզիկապես ամրապնդելու վրա։
-Իսկ բացի ֆիզիկական տվյալներից, արդյո՞ք երեխան ձեռք է բերում այլ հատկություններ։
-Անշո՛ւշտ, առաջին հերթին երեխան ձեռք է բերում կարպագահություն, հետո արդեն ձևավորվում են կամային որակներ, քանի որ կան վարժություններ, որոնք պահանջում են մեծ աշխատանք՝ ցանկալի արդյունքի հասնելու համար։
-Այնուամենայնիվ, երեխաների ընկալումը կարող է ամբողջությամբ տարբերվել կախված տարիքից։
-Այո՛, իրավացի եք։ Այդ իսկ պատճառով երեխաներին ինտեգրում ենք այս պրոցեսում 13 տարեկանից սկսած մինչև «Փյունիկ Ակադեմիայի» թիմ: Բայց պետք է ասեմ, որ բացառություններ էլ լինում են, օրինակ ՝ 2011 թվականի մի թիմ նույնպես ներառված է այս ծրագրում, բանն այն է, որ առաջնությունում նրանք մրցում են իրենցից տարիքով մեծ թիմերի հետ։
-Ծրագրերը կազմելիս արդյո՞ք օգտվել կամ օգտվում եք արտասահմանյան փորձից։
-Այո՛, ուսումնասիրել եմ արտասահմանյան տարբեր ծրագրեր, շատերը օգտագործում եմ, բայց ենթարկել եմ որոշակի փոփոխությունների՝ հաշվի առնելով մեր ակադեմիայի երեխաների ֆիզիկական տվյալները, գենետիկան, զարգացվածությունը և շատ այլ գործոններ։
-Կմանրամասնե՞ք՝ ինչ գործոնների մասին է խոսքը գնում։
-Իհարկե, առաջին տեղում կանգնած են տարիքային և սեռական հասունացումը, քանի որ ամեն երեխայի մոտ կենսաբանական զարգացումը կարող է տարբերվել, մեկի մոտ այն սկսվում է 12 տարեկանում, մյուսի մոտ՝ 14-ում։ Այնուհետև, երկրորդ տեղում է ակումբի երեխաների ընկալումն ու արձագանքը պրոցեսին․ եթե ինչ-որ բան չի ստացվում, սկսում ենք այլ տարբերակներ կիրառել, այնքան մինչև հասնենք մեր նպատակին։
-Գործընթացի մեկնարկից մինչև այս պահը անցել է որոշակի ժամանակ, հասցրե՞լ եք արդեն կարծիք ձևավորել։
-Այո՛, որոշակի պատկեր արդեն կա։ Հիմա կարող եմ ասել, որ տեխնիկապես մեր պատանի ֆուտբոլիստներից շատերը չեն զիջում արտասահմանյան ակադեմիաներում մարզվող իրենց հասակակիցներին: Սակայն ֆուտբոլում մանրուքներ չկան, ֆիզիկական առումով այսօր ունենք խնդիրներ, իսկ կատարյալ ֆուտբոլիստներ պատրաստելու համար պետք է բալանսավորել տեխնիկական և ֆիզիկական հատկանիշները: Այս ուղղությամբ ձգտելու տեղ ունենք, իսկ երբ ունենանք այդպիսի պատկեր, առնվազն կհավասարվենք թոփ ակադեմիաների մակարդակին:
-Իսկ այդ աշխատանքները տանելու համար արդյո՞ք մեր մարզաբազայում կան տեխնիկական բավարար միջոցներ։
-Այո՛, այս պահին տեխնիկական մասով խնդիրներ չունենք, միջոցները բավարարում են լիարժեք մարզումներ իրականացնելու համար: Ինչպես նշեցի, պահանջվում է պրոգրեսիվ և երկարատև աշխատանք, առաջիկայում Հայաստան կհասնեն նոր սարքեր, որոնք պատվիրել ենք՝ ըստ մեր առաջիկա ծրագրերի։
-Պրոցեսը միգուցե երկարատև է, բայց, ըստ Ձեզ, որքա՞ն ժամանակ հետո արդյունքները շոշափելի կլինեն։
-Հստակ ժամկետներ չեմ կարող նշել, երևի թե, 2-3 տարի անց, երբ սկսեն ավելի մեծ տարիքում խաղալ, այդ ժամանակ կարծում եմ՝ արդյունքները տեսանելի կլինեն, իսկ բարձր տարիքայինները ժամանակի ընթացքում պետք է բարելավեն իրենց խաղը ֆիզիկական առումով։
Լուսանկարները՝ «Փյունիկ» ՖԱ-ի
