«Մեզ չեն թույլատրում հանգիստ ապրել, հիմա էլ կարգելեն մահանալ: Այնպիսի տպավորություն է, որ մեզ անընդհատ հսկում և ուղորդում են ՝ նմանեցնելով գումար աշխատող ռոբոտների»:
Հայտնի գիտնական և ֆուտուրիստ Ժակ Ֆրեսկոն, իր՝ «Նայելով առաջ» գրքում նկարագրում է արդի հասարակության խութերը և կարծրատիպերը: Նրա կարծիքով, մենք վերածվել ենք անդադար աշխատող ռոբոտների, ովքեր հեռացել են իրենց սկզբնաղբյուրից ՝ բնությունից: Ամենօրյա վազքը, գումար հայթհայթելու մոլուցքը շատերիս ստիպում է գնալ անպատկերացնելի քայլերի:
Ժամանակի օրենքները, քաղաքական դրվածքն ու աղքատությունը շատ մարզիկների է ստիպել փախչել իրենց հայրենիքից:
Սերգեյ Նեմցանով
Խորհրդային Միության տաղանդավոր մարզիկներից մեկը ՝ Սերգեյ Նեմցանովը, 1976 թվականին քաղաքական ապաստան խնդրեց կանադական կառավարությունից: Մոնրեալում անցկացված Օլիմպիական խաղերը լավ առիթ էին խորհրդային կարգերը փոխարինել դեմոկրատիայով:
Նույն թվականին, Բրեժնևյան ղեկավարության «քթի տակից» սողոսկեց հայտնի շախմատիստ Վիկտոր Կորչնոյը: Նա բավական ուղղամիտ, հպարտ և ազատատենչ անձնավորություն էր, ինչն այդ տարիներին այնքան էլ չէր խրախուսվում Կոմունիստական կուսակցության կողմից:
Վիկտոր Կորչնոյ
Վերադառնանք մեր օրեր. 2018 թվականին Ավստրալիայում անցկացվեց «Համագործակցության խաղեր» ոչ վարկանիշային մրցաշարը: Մրցումների ավարտից հետո մոտ 50 կամերունցի մարզիկներ անհետացան բոլորի տեսադաշտից:
Նրանք թաքնվել էին մոտակա գյուղերից մեկում, որպեսզի խուսափեն հայրենիք վերադառնալուց: Ծանրորդներ, բռնցքամարտիկներ, լողորդներ…
Նման պատմությունները շատ են, բայց «Շալկեի» նախկին ֆուտբոլիստ Յանիկ Կամբայի արկածները այլ ժանրից են: Սպորտային մամուլը այս օրերին ցնցած պատմությունն իր մեջ ներառում է կեղծիքի, փախուստի և փրկվելու տենչի ողջ ներկապնակը:
Դավադրապաշտական տեսություն
Կոնսպիրոլոգիայի և դրա սիրահարների պակաս մենք երբեք չենք զգացել: Այս օրերին էլ կարելի է լսել, որ աշխարհը ղեկավարում են մի խումբ մարդիկ, ովքեր տիկնիկների նման խաղացնում են գերտերությունների ղեկավարներին:
Կամ այս մեկը. Ադոլֆ Հիտլերը իր բունկերում ինքնասպանություն չի գործել: Դա մի թատերական ներկայացում էր, որից հետո նա և իր կինը փախուստի են դիմել ՝ տեղափոխվելով Արգենտինա: Բազում վկայություններ կան, որ հասարակ մարդիկ 60-ական թվականներին տեսել են նացիստական Գերմանիայի առաջնորդին նման մարդկանց:
Կամ այս մեկը. Բրյուս Լին չի մահացել գլխուղեղի կաթվածի հետևանքով: Չինական մաֆիայից փրկվելու համար, նա կեղծել է իր մահը….և այլն և այլն…
«Հիտլերը ողջ» է գրքից
Մենք այսօր չենք քննարկի դրանց իսկությունը (առանց մեզ էլ դրանով զբաղվողներ շատ կան), այլ կնշենք մի կարևոր փաստ:
Բոլոր այդ տեսությունները ստեղծվում են post factum. այսինքն՝ ինչ-որ իրադարձությունից հետո: Դուք երբեք չեք լսել, որ դավադրապաշտները Ադոլֆ Հիտլերի մահվանից մեկ օր, մեկ ամիս առաջ խոսեն սպասվող կեղծիքի մասին: Սա ընդունեք, որպես մտածելու, կշռադատելու նյութ.
Աներկբա է միայն այն, որ իրական խաբկանքները կատարվում են «մթության քողի տակ», և դրանց մասին մենք գրեթե չենք էլ իմանում:
Բացառիկն էլ այն է, որ Յաննիկ Կամբայի պատմությունը դուրս է գալիս այս շարքից:
Յաննիկ Կամբա
Պաշտոնական տվյալներով ՝ Կամբան ծնվել է 1986 թվականի հուլիսի 30-ին և մահացել՝ 2016 թվականի հունվարի 9-ին:
Երբ Յաննիկը 10 տարեկան էր, նրա ընտանիքը մեզ արդեն հայտնի ճանապարհով ՝ Կոնգոյից տեղափոխվեց Գերմանիա:
Գելզենկիրխենի միգրիացիոն տեսչությունը շուտով ձերբակալում է ապագա ֆուտբոլիստի ծնողներին, և նրանց առջև ծառանում է արտաքսման վտանգը: Այդ տարիներին Կոնգոյում ընթանում էր քաղաքացիական պատերազմ, որը խլում էր հազարավոր մարդկանց կյանքեր:
Կամբան արդեն հաճախում էր «Շալկե 04»-ի մանկապատանեկան դպրոց, և հնարավոր արտաքսումը կարող էր վերջ դնել նրա ֆուտբոլային կարիերայի վրա:
Նրա սիրելի ուսուցիչը ՝ Բերգեր Ֆելդը, որոշում է հնարավորություն տալ երիտասարդ տղային և խոչընդոտել նրա արտաքսմանը:
Եվ այսպես. մարզադպրոցի 1600 սաներ դուրս են գալիս ցույցի ՝ պահանջելով չարտաքսել Յաննիկին և նրա ընտանիքին:
Ֆելդի կազմակերպած ցույցը մեծ արձագանք է գտնում հասարակության մեջ, և «Շալկեն» որշում է պրոֆեսիոնալ պայմանագիր առաջարկել երիտասարդին, ինչը հնարավորություն կտար նրան աշխատանքային վիզայով ապրել Գերմանիայում:
Հարություն առնելու նուրբ արվեստը
Պետք է գիտակցել ՝ գերմանական ակումբի այս քայլը ընդամենը մի բարի ժեստ էր, քանի որ մարզիչները կարծում էին, որ Կամբան այնքան էլ տաղանդավոր չէ:
Նրա ֆուտբոլային կարիերայի հետագա ընթացքը ապացուցեց այդ ենթադրության իսկությունը:
«Շալկեի» երիտասարդական թիմի կազմում նա 68 հանդիպում անցկացրեց ՝ դառնալով 1 գոլի հեղինակ: Յաննիկի միակ նվաճումն այն էր, որ երիտասարդն այնտեղ խաղաց Մանուել Նոյերի կողքին, ով հետագայում դարձավ Գերմանիայի հավաքականի հիմնական դարպասապահը:
«Շալկեին» փոխարինեցին մի քանի սիրողական ակումբներ, ապա եկավ 2016 թվականի հունվարի 9:
Յաննիկ Կամբան «մահացավ» Կոնգոյում ՝ ավտովթարի հետևանքով: 29-ամյա ֆուտբոլիստն իր կնոջը և երկու երեխաներին թողեց առանց հոգատար հայրիկի:
Բայց սա դեռ ամենը չէ…Պարզվում է, որ Կամբան առասպելական «Փյունիկ» թռչնի նման կարող է վերածնվել:
Լավ, լավ. իհարկե ՝ ոչ
Հասկանալի է՝ այդ ավտովթարը նախապես պատրաստված մի օպերացիա էր, որը նախկին ֆուտբոլիստին հնարավորություն տվեց փախչել իր նախկին կյանքից և խնդիրներից:
Այժմ, ընթանում է դատական պրոցեսը, և վերջնական եզրակացության գալը բավական բարդ է, բայց չէ՞ որ մենք սիրում ենք փորփրել ուրիշների կյանքերը և դավադրական ենթադրություններ անել:
Դրանցից գլխավորը պատմում է այն մասին, որ Կամբան այս քայլով փորձել է փախչել իր կնոջից, ով «ընտանեկան ստրկության» մթնոլորտ էր ստեղծել:
Թուլամորթ տղամարդն իր միակ փրկությունը գտել է փախուստի մեջ: Կինը ստացել էր Յաննիկի կյանքի ապահովագրության դիմաց վճարվող մեկ միլիոն եվրոն, իսկ Յաննիկը ՝ ազատություն:
Բարդ է ասել, թե այս վարկածը որքանով է իրական, սակայն մի բան հստակ է ՝ այդ կեղծ ավտովթարից հետո նա վերադարձել էր Գերմանիա և աշխատանքի էր անցել էներգետիկ ընկերությունում, որպես քիմիկոս:
Այս պատմության ընթացքին մենք, իհարկե, կհետևենք. պարզապես հիշե՛նք, որ մենք ենք ղեկավարում մեր ճակատագիրը:
Մենք ենք որոշումներ կայացնում և պատասխանատվություն կրում դրանց համար: Դավադրապաշտական գաղափարները, կյանքի դժվարությունները, ստերն ու կեղծիքները միշտ էլ շրջապատելու են մեզ:
Փորձենք չկորցնել վերածնվելու, ոտքի կանգնելու և պայքարելու ձգտումը:
Նարեկ Գրիգորյան
