Շատերը, երևի թե, դեռևս չգիտեն, որ Հայաստանում նոր ֆեդերացիա է հիմնադրվել․ Պարսատիկի ազգային ֆեդերացիա, և շատերը, երևի թե, չեն էլ պատկերացնում պարսատիկը՝ որպես մարզաձև։ Իսկ այն, արի ու տես, որ շուտով ընդգրկվելու է Օլիմպիական խաղերի մարզաձևերի ցանկում։
Ֆեդերացիայի գործունեության, նպատակների, մեր երկրում այս նոր սպորտաձևով զբաղվելու հնարավորությունների և շատ այլ հարցերի մասին ArmSport-ը զրուցել է ֆեդերացիայի նախագահ Արսեն Հովակիմյանի հետ։
-Ե՞րբ է հիմնադրվել ֆեդերացիան։
-Ֆեդերացիան հաստատումը ստացել է սեպտեմբերի 27-28-ին։ Այն հասարակական կազմակերպություն է, որը հաստատում է Պետռեգիստրը։ Այս սպորտը Հայաստանում ու տարածաշրջանում նորություն է, բայց ամբողջ աշխարհում մեծ տարածում ունի ու շուտով ընդգրկվելու է Օլիմպիական մարզաձևերի ցանկում։
-Այս ֆեդերացիան հիմնադրելը Ձե՞ր մտահղացումն է եղել։
-Այո՛։ Երբ Սպորտի նախարարությունը դեռ առանձին էր, նախկին երկու նախարարներն ինձ առաջարկել էին զարգացնել նետաձգությունը Հայաստանում։ Մենք ֆեդերացիա ունենք, ուղղակի 1999 թվականից արդյունք չունենք։ Հետո որ իրավիճակը խառնվեց, որոշեցի ինքս նախաձեռնել Պարսատիկի ֆեդերացիայի ստեղծումը, որովհետև այն ուժեղ սպորտ է, ու չէի ուզում, որ մեր Հայաստանը հետ մնար աշխարհից։ Պարսատիկի առավելությունը նաև նրանում է, որ երբ տղաները մարզվում են, բանակ զորակոչվելուց հետո 60%-ով պատրաստի զինվոր են լինում, որովհետև գիտեն՝ ինչպես կրակել, հասկանում են ժամանակի ու տարածության զգացողությունը։ Եթե կարողանաք պարսատիկով կրակել, հետագայում ժամանակակից զենքերով կրակելու խնդիր չեք ունենա։ Սա նաև զարգացնում է աչքի մկաններն ու օգնում բարելավել տեսողությունը։ Բայց եթե նույնիսկ օպտիկական ակնոց եք դնում, էլի խնդիր չկա, կարող եք զբաղվել այս սպորտով։
-Ի՞նչ գործունեությամբ եք զբաղվում ստեղծման օրվանից ի վեր։
-Սեպտեմբերի 27-ին ֆեդերացիան Պետռեգիստրով հաստատվել է, բայց քանի որ պատերազմական վիճակ էր, վերջերս նոր գործընթացը սկսել ենք․ անդամների ենք հավաքագրում։ Նրանք մեզ հետ կարող են մարզվել թե՛ ուղղակի սիրողական ձևով, թե՛ հետագայում պրոֆեսիոնալ դառնալու համար, որոնք կկարողանան միջազգային մրցաշարերի մասնակցել։
-Ֆեդերացիան ի՞նչ անդամներից է կազմված։
-Նախագահն ու մարզիչը ես եմ։ Կա քարտուղար, խորհրդի անդամներ, ինչպես սովորական ՀԿ-ներում՝ ըստ կանոնադրության։
-Այլ մարզիչների անհրաժեշտություն կառաջանա, երբ հետագայում պարզ լինի անդամագրվածների քանա՞կը։
-Հայաստանում պարսատիկի մարզիչներ չկան։ Միայն ես եմ․․․
-Դուք արտասահմանո՞ւմ եք մարզվել/սովորել։
-Այո՛, դրսում եմ սովորել, նաև նետաձգության մասնագետ եմ։ Սկզբնական շրջանում ես կմարզեմ, հետագայում, երբ կընտրվեն լավ կրակողները, նրանցից մեկին մարզիչ կնշանակեմ։ Իսկ լավերին կընտրենք ներքին մրցումների միջոցով։ Հիմա մեզ մարզերից էլ են դիմում, որ մասնաճյուղեր բացենք։ Դա ևս հետագայում կանենք։
-Արդեն անդամագրվածներ/մարզվողներ կա՞ն։
-Արդեն մի քանի հոգի գրանցվել են, իսկ մարզումները սկսվելու են փետրվարի 25-ից։ Դրանից հետո հավաքագրումը ևս շարունակվելու է։ Պարսատիկներն էլ կարող են վերցնել ֆեդերացիայից։
-Բոլոր դիմողներն ընդունվո՞ւմ են, թե՞ ինչ-որ նորմեր են հաշվի առնվում։
-Տարիքային սահմանափակումը 12-70+ է, որովհետև ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության հետ կապված չէ։ 12-ից ցածր տարիքի երեխաները չեն կարող դիմել՝ անվտանգության նկատառումներից ելնելով, քանի որ պարսատիկը երկաթե գնդակներ է կրակում։ Այնպես որ մյուս ցանկացողները կարող են գալ-անդամագրվել։ Նշեմ, որ միջազգային մրցաշարերում 1-ին տեղը գրավող մարզիկի համար 10-20 հազար դոլար մրցանակ է սահմանվում։
-Անդամագրումը վճարովի՞ է։
-Անդամավճարն ամսական 1000 դրամ է, իսկ մարզումները՝ 12 հազար։ Այսինքն, եթե սիրողական ձևով եք ուզում մարզումներին մասնակցել, անդամագրվել պետք չէ, իսկ պրոֆեսիոնալ մարզիկ դառնալու ցանկության դեպքում պետք է նաև անդամագրվել։ Սա ընդունված ձև է։
-Որտե՞ղ են անցկացվելու մարզումները։
-Մարզումներն անցկացվելու են Երևանի պետական համալսարանի մարզադահլիճներում։
-Մարզումները շաբաթական քանի՞ օր են անցկացվելու, քանի՞ ժամ են տևելու։
-Նախնական լինելու է շաբաթական 3 օր, բայց դա կախված է պարապողներից։ Պարսատիկը շատ ազարտային սպորտ է, մարդիկ կարող է շաբաթական 4 օր մարզվելու ցանկություն հայտնեն։
-Առհասարակ, միջինում ինչքա՞ն ժամանակ է պահանջվում սկսնակից այդ սպորտում վարպետանալու համար։
-Դա անհատական է։ Կախված է մարզվողի ունակություններից։ Պարսատիկ կրակելու ժամանակ գոյություն ունի մկանային հիշողություն։ Կան նաև ստաբիլիզացիոն մկաններ, որոնք մարդկանց մոտ զարգացած չեն։ Օրինակ, եթե Ձեր ձեռքը օդում պահեք, գուցե սկսի դողալ, դա հենց ստաբիլիզացիոն մկանների թուլության պատճառով է։ Բայց այս սպորտը զարգացնում է նաև այդ մկանները։
-Պարսատիկը որտեղի՞ց է ներկրվում։
-Ներկրվում է Չինաստանից։ Ընդհանրապես, ամբողջ աշխարհում բոլորն էլ Չինաստանից են ներկրում պարսատիկները, որովհետև նրանք են այդ ոլորտում։
-Ինչի՞ց են պատրաստված դրանք։
-Երկաթից են։ Տարբեր են լինում, բայց մեզ մոտ երկաթե են․ շատ հարմար, շատ ամուր։ Պարսատիկը պիտի երկաթից գնդակ կրակի, որովհետև դրանք համաչափ են ու օդի հետ շփման ժամանակ շեղում չեն ունենում։ Բայց շարիկները տարբեր տրամաչափի են լինում․ 6-12մմ։ Իսկ մրցաշարերի ժամանակ թույլատրելին 6-9մմ-ն է։
-Միջազգային մրցաշարերը լինում են անհատակա՞ն, թե՞ խմբային։
-Երկուսն էլ լինում են։ Խմբայինի ժամանակ յուրաքանչյուր երկրի ֆեդերացիայից պիտի 5 հոգի մասնակցի։ Իսկ անհատականը նման է բռնցքամարտին, ծանրամարտին․ անհատը ներկայացնում է տվյալ երկիրը։
-Ակումբային մրցաշարեր լինո՞ւմ են։
-Ո՛չ։ Պարսատիկը Համաշխարհային ասոցիացիա ունի, որի նախագահն իտալացի Մարկո Բրուլետին է։ Դե, մենք ակումբներ չունենք։ Մասնակցում են ֆեդերացիաների թիմերը։ Սա ավելի շատ նետաձգության ֆորմատին է նման։
-Ո՞ր երկրներն են այս սպորտում առաջատար։
-Գերմանիան, Իսպանիան, Իտալիան, Ֆրանսիան, Ավստրիան, Բելգիան․․․նաև ասիական բոլոր երկրները։ Շատ լայն տարածում ունի այս սպորտը։
-Ո՞րն է ֆեդերացիայի գլխավոր նպատակը։
-Յուրաքանչյուր սպորտի նպատակը միջազգային մրցաշարերի մասնակցելը, հաղթելն ու լայն տարածում գտնելն է։
Ստելլա Բաբլոյան