Նորագույն տեխնոլոգիաները սպորտում

Մարդկանց և, մասնավորապես, մարզիկների ֆիզիկական հնարավորությունները անսահմանափակ չեն: Փորձագետները վաղուց են խոսում այն ​​մասին, որ վաղ թե ուշ կգա այն պահը, երբ նոր ռեկորդների համար ամբողջ ներուժը կսպառվի: Նոր սպորտային տեխնոլոգիաների օգտագործումը թույլ է տալիս հետաձգել այդ պահը, ինչպես նաև վերահսկել մարզիկի օրգանիզմի ֆիզիկական ակտիվությունն ու վիճակը՝ հաշվի առնելով նրա անհատական ​​առանձնահատկությունները:

Հագուստ և կոշիկ

Սպորտային հագուստի և կոշիկի արտադրման նոր տեխնոլոգիաները ժամանակին համընթաց են զարգանում և մարդկությանն առաջարկում են այնպիսի թարմ լուծումներ, որոնք մինչև վերջերս անհնար էին թվում: Ամենից հաճախ դրանք կապված են նոր նյութերի օգտագործման կամ մարմնի վիճակը վերահսկելու համար նախատեսված գործառույթների հետ:

✅ Under Armour Mach 39

Սպորտային հագուստի հանրաճանաչ ապրանքանիշ «Under Armour»-ը «Lockheed Martin»- ի թիմի աերոդինամիկայի մասնագետների հետ միասին մշակել են չմշկավազորդների համար նախատեսված կոստյում: Նրանք օգտագործել են «ArmourGlide»- ի նյութերի արտադրության նոր տեխնոլոգիան՝ օդի դիմադրությունը նվազագույնի հասցնելու համար, ինչը կարող է որոշիչ ազդեցություն ունենալ բարձր արագության դեպքում: Հատուկ ուշադրության է արժանի հագուստի ազդրի հատվածում տեղադրված ներդիրը, քանի որ այդ հատվածը, ինչպես պարզվեց, սահելիս ավելի շատ է շփման ենթարկվում ու դրանով իսկ խանգարում արագության զարգացմանը:

Սա առաջին դեպքը չէ, երբ այս ընկերությունը հեղափոխական տեխնոլոգիաներ է ներկայացնում սպորտային հագուստի ոլորտում: Ավելի վաղ «Under Armour»–ը մարզաշապիկներ էր թողարկել նոր՝ «HetaGear» համակարգով, որը հիմնվելով մարդու մարմնի ջերմաստիճանի վրա փոխում է օդափոխությունը: Նրանից հետո այս տեխնոլոգիան սկսեցին կիրառել «Adidas» և «Nike» ապրանքանիշները:

✅ Vibram Smart Concept Sole

Մեկ այլ արտադրող, որը դասվում է վազքի համար նախատեսված տեխնոլոգիական սպորտային կոշիկների ոլորտում առաջատարների շարքին, ստեղծել է Smart Concept Sole սպորտային կոշիկները: Դրանք կարող են օգտագործվել ինչպես էքստրեմալ մարզաձևերում, այնպես էլ որպես հատուկ կոշիկներ հրշեջների և ռազմական ստորաբաժանումների համար:

Կոշիկների մեջ տեղադրված են լուսադիոդներ․
🌀 Թաթի հատվածում տեղադրված է  ցրված լույս, որը լուսավորում է առջևի տարածքը, որպեսզի կոշիկի տերը տեսնի, թե ուր է շարժվում
🌀 Հետին հատվածում կարմիր թարթող լույս է, որը տեսանելի է դարձնում կոշիկը կրողին մթության մեջ

Vibram-ի մասնագետները նախատեսել են պայծառության 3 մակարդակ՝ մինչև դրա ամբողջական անջատումը, որոնք կարգավորվում են ներբանում ներկառուցված «Smart Sole»-ի պլատայի միջոցով: Հետագայում նախատեսվում է մարզակոշիներում տեղադրել հատուկ սենսորներ, որոնք կվերլուծեն գետնի ծածկույթի տեսակը և լուսային ազդանշանով կզգուշացնեն հնարավոր վտանգների մասին։

✅ Speedo LZR Racer

NASA-ի հետ համագործակցությամբ «Speedo»-ի ստեղծված այս նորարարությունը հանդիսանում է նրանց պատմության մեջ ամենաաղմկոտ սպորտային տեխնոլոգիաներից մեկը: Նրանք ստեղծեցին նեյլոնի, էլաստանի և ջրակայուն ներդիրների խառնուրդից նյութ, որը նվազագույնի է հասցնում ջրի դիմադրությունը և թույլ է տալիս լողորդներին զարգացնել անհավատալի արագություն: Նորարարական գործվածքը մարմնի շուրջ ստեղծում է օդային բարակ շերտ, իսկ ինչպես հայտնի է, օդի հետ շփման ուժն ավելի քիչ է, քան ջրի հետ շփման ուժը:

«LZR Racer» լողազգեստները Ամերիկյան և Միջազգային լողի ֆեդերացիաներում համարվում են «տեխնիկական դոպինգ», քանի որ դրանք օգտագործող մարզիկները գրեթե 100% -ով զրկում են սովորական լողազգեստներով հակառակորդներին հաղթանակի շանսից: Բայց դրանք մատչելի են ու հասանելի լողի բոլոր սիրահարների համար և շատ տարածված են ամբողջ աշխարհում:

✅ Radiate Athletics

Նոր տեխնոլոգիաների օգտագործումը սպորտային հագուստի արտադրության մեջ թույլ է տալիս ոչ միայն բարելավել մարզիկների արդյունքները, այլև վերահսկել նրանց օրգանիզմը: Դրա վառ օրինակներից է «Radiate Athletics» հագուստը, որն ի վիճակի է «ճանաչել» մկանները՝ որոշակի տեսակի ֆիզիկական գործունեություն կատարելու ընթացքում:

Հանդերձանք մարզիկների համար

Սպորտի աշխարհում անդադար ստեղծվում ու փորձարկվում են նոր տեխնոլոգիաներ, որոնք պետք է կատարելագործեն մարզական իրադարձությունները,  պարզեցնեն դատավորների աշխատանքը և դրանք դարձնեն առավել հետաքրքիր երկրպագուների համար:

✅ Adidas MiCoach Smart Ball

Ֆուտբոլի աշխարհից այս գաջեթը դարձել է ֆուտբոլիստների մարզումները բարելավելու իրական հայտնագործություն: Այն օգնում է մարզիկին բարելավել տարբեր տեսակի հարվածների (անկյունային, տուգանային, 11-մետրանոց) ուժն ու փոխանցումների ճշգրտությունը: «MiCoach Smart Ball» -ը հագեցած է սենսորներով, որոնք կարդում են ստացված տվյալները և դրանք Bluetooth- ով ուղարկում սմարթֆոնի կամ համակարգչի վրա: Այսպիսով հնարավոր է դառնում վերլուծել հարվածի ուժը, արագությունը և հետագիծը, ինչպես նաև նպատակներ դնել ու աշխատել դրանց իրականացման ուղղությամբ: Բոլոր տվյալները պահվում են սարքի հիշողության մեջ, այնպես որ մարզիկը կարող է հետևել իր զարգացման և արդյունքների բարելավման ընթացքին:

✅ GoalControl-4D

Գերմանական GoalControl ընկերության նոր մարզական տեխնոլոգիան նախատեսված է ֆուտբոլային խաղերի ընթացքում գոլերը ավտոմատ կերպով պարզելու համար: Նրա աշխատանքը հիմնված է 14 արագընթաց տեսախցիկների վրա, որոնք տեղակայված են դաշտի ամբողջ պարագծի շուրջ և անդադար արձանագրում են գնդակի դիրքը եռաչափ կոորդինատային համակարգում:

Տեսախցիկները միացված են համակարգչի վրա տեղադրված տվյալների մշակման համակարգին, որը ջնջում է գնդակի շուրջ եղած ու գոլի փաստը արձանագրել խանգարող օբյեկտները, նույնիսկ՝ մրցավարներին և խաղացողներին: Արդյունքում մնում է միայն գնդակը, որի դիրքը միլիմետրերով ճշգրիտ ցուցադրվում է: «GoalControl»- ը հաստատում է դարպասային գծի հատումը հատուկ ազդանշանով, որը նույն վայրկյանին արձանագրվում է խաղի գլխավոր մրցավարի ժամացույցին:

Լրացված իրականության տեխնոլոգիաներ

Ի տարբերություն վիրտուալ իրականության, որը տեսադաշտից հեռացնում է աշխարհի ծանոթ պատկերը, լրացված իրականության նոր տեխնոլոգիան թույլ է տալիս պարզապես լրացնել այն օգտակար տեղեկություններով: Սպորտի ոլորտում այն ​​լայն հնարավորություններ է բացում ինչպես հանդիսատեսի, այնպես էլ հենց մարզիկների համար:

Հանդիսատեսը հնարավորություն կունենա խաղերի դիտումը վերածել տեղեկատվական և ինտերակտիվ դասընթացի: Էկրանին ցուցադրվող խաղը կլրացվի մարզիկների անձնական տվյալների և խաղի տեխնիկական առանձնահատկությունների վերաբերյալ ինֆորմացիայով: Նմանատիպ տեխնոլոգիա արդեն իսկ ցուցադրվել է «Apple»- ի կողմից, երբ Բեյսբոլի Լիգայի դիտման ժամանակ «MLB At Bat»- ի օգնությամբ երկրպագուն կարող էր iPhone-ը պահել մարզադաշտի ուղղությամբ և նկարի վերևում տեսնել խաղացողների անձնական պրոֆիլները, դրանց վիճակագրությունը և այլն:

Մարզիկները կկարողանան մարզիչից ստանալ հրամաններ և օգտակար տեղեկատվություն մրցակցի ֆիզիկական վիճակի կամ խաղի մարտավարության մասին, ինչը կօգնի ճիշտ որոշումներ կայացնելու հարցում (օրինակ ՝ ամերիկյան ֆուտբոլում): Այդ ամենի համար համար մարզիկի սաղավարտը պետք է ունենա ներկառուցված ապակե էկրան, որի վրա կցուցադրվի անհրաժեշտ տեղեկությունը:

Սպորտային բժշկություն

Նորարական տեխնոլոգիաների զարգացումը անդրադարձել է նաև սպորտային բժշկության վրա: Այսօր մարզիչներն ու սպորտայն բժիշկներն ունեն նոր հնարավորություններ և բարձր տեխնոլոգիական սարքավորումներ ՝ մարզիկների վիճակը ուսումնասիրելու և անհրաժեշտության դեպքում անհրաժեշտ օգնություն ցուցաբերելու համար:

✅ X-Ray Exam: Bone Age Study

Այն դեպքերում, երբ մարզական ֆեդերացիաները ունեն մարզիկների տարիքի վրա կասկածելու բավարար հիմքեր, նրանց օգնության է հասնում նոր «X-Ray Exam»  տոխնոլոգիան: «Bone Age Study»-ն կարող է որոշել տարիքը՝ հիմնվելով ոսկորների վիճակի վրա: Այն հաճախ օգտագործվում է աֆրիկյան երկրներից ժամանած մարզիկների դեպքում, որոնց շրջանում տարածված է սեփական ծննդյան տարեթիվը փոխելը՝ ցանկալի թիմ կամ ակումբ մտնելու համար:

Թեստը հանձնելու համար մարզիկն անցնում է մարմնի և ձեռքերի ստանդարտ MRI ընթացակարգը: Հաջորդիվ բժիշկները, ելնելով այլ չափորոշիչներից, որոնք գաղտնի են պահվում, հաշվարկում են մարդու տարիքը: Բայց որոշ հետազոտողներ թերահավատորեն են վերաբերվում այս մեթոդին, քանի որ վստահ են, որ ոսկորները զննելիս կարելի է խոսել միայն տարիքային մոտավոր տվյալների մասին:

✅ Reebok Checklight

Կոնտակտային սպորտաձևերում (բռնցքամարտ, հոկեյ, ամերիկյան ֆուտբոլ և այլն) գլխի հարվածների ուժն ու քանակը հաշվարկելու համար «Reebok»- ը մշակել է նոր համակարգ: Այն պատրաստված է առաձգական գլխարկի տեսքով, որը կարող են կրել նաև սաղավարտի տակից: Դրա պարագծի շուրջ ու պիտակի վրա տղադրված են հատուկ ցուցիչներ: Ներկառուցված «Checklight» սենսորները չափում են հարվածի ուժը, և այն առավելագույն ցուցանիծշների հետ համեմատելուց հետո գլխի հետևում տեղադրված պիտակը տալիս է համապատասխան լուսային ազդանշան: Կանաչ լույսը նշանակում է, որ խաղը կարելի է շարունակել, դեղինը, որ մարզիկին պետք է զզնել, քանի որ նրա վիճակը մոտ է կրիտիկականին և կարմիր գույնը նշանակում է, որ անհապաղ պետք է դադարեցնել խաղը ու բժիշկ կանչել:

Գեների խմբագրում

Լաբորատորիաները ակտիվորեն ուսումնասիրում են մարդու գենոմները, ուստի հետագայում յուրաքանչյուր միջին վիճակագրական մարդ կկարողանա հավակնել «սուպերմարզիկի» ունակությունների:

Լաբորատորիաները ակտիվորեն ուսումնասիրում են մարդու գենոմները, ուստի հետագայում յուրաքանչյուր միջին վիճակագրական մարդ կկարողանա հավակնել «սուպերմարզիկի» ունակությունների:

·         SCN9A – ապահովում է ցավի արգելափակումը,

·         LPR5 – մեծացնում է ոսկրային հյուսվածքների ուժը,

·         PEPCK – այրում է ճարպային կուտակումնորն ու ավելացնում վազքի արագությունը,

·         EpoR – արագացնում է դեպի բջիջներ գնացող թթվածնի արագությունը, ինչը բարենպաստ կերպով է անդրադառնում օրգանիզմի դիմադրողականության վրա,

·         MSTN – լավացնում է մկանների ճկունությունը:

Բայց մինչ այս տեխնոլոգիաների կիրառումը, գիտնականները պետք է պարզեն, թե այդ քայլը որքանով ազնիվ կլինի սպորտային աշխարհի հանդեպ: Շատ մեծ հավանականություն կա, որ նմանատիպ դոպինգներով տարվելը կարող է արպես այդպիսին ոչնչացնել սպորտը: